ديگردوستي مبتني بر محبت به خود در نظريه «فيليا» نيكوماخس ارسطو

ارسطو در تحليل «فيليا» در نيكوماخس، ديگرخواهي را به «روابط محبت‌آميز فرد با خودش» مبتني ساخته است و از شكوه خودخواهي در نيل به اودايمونيا سخن مي‌گويد. مؤيدات ديگري نيز بر خوددوستي و شواهدي دال بر دگردوستي در نيكوماخس قابل رصد است. براين اساس كتاب هشتم و نهم، از حيث مسأله خوددوستي يا نوع‌دوستي و فراتر از آن خودگروي يا ديگرگروي مورد توجه مفسران قرار گرفته است. خوددوستي در كلام ارسطويي صراحت آشكاري دارد؛ تنها اين‌كه انتساب خودگروي اخلاقي بر ارسطو به عنوان نظريه‌اي غايت‌انگارانه رد شده است. آنچه كه در نظريه ارسطويي، اهميت دارد مؤيدات ديگردوستي است كه (1) از رابطه نوع‌دوستي با خوددوستي پرسش كنيم، سپس (2) درباب نوع‌دوستانه بودن ديدگاه وي داوري كنيم. ديگردوستي ارسطويي غايت فعل اخلاقي نيست، بلكه صفت رفتار است و مي‌تواند جزء رفتارهاي نوع‌دوستانه طبقه‌بندي شود. عنصر نوع دوستي با عبارت «خواستن خير ديگري به خاطر ديگري» بيان مي‌شود. دوستي امري ذومراتب است كه تصويرسازي از كامل‌ترين وجه آن كه دوستي بر اساس فضيلت است، نمايانگر جهان ايده‌آل محبت‌محور است و دوستي‌هاي منفعت‌نگر و لذت‌نگر، بالعرض دوستي ناميده شده‌اند. مي‌توان الگوي نظريه فيليا را چنين ترسيم كرد كه شامل بر محبت به فضيلت است كه فرد ابتدا در خود مي‌يابد و دوستي، تسري اين رابطه به ديگري است. اصطلاح خودديگر، نمايانگر نيروي انگيزشي در برقراري دوستي است كه به سبب اشتراك در جزء عقلاني، اهداف و پيامدهاي نوع‌دوستانه را نتيجه مي‌دهد؛ يعني توجه به ديگري به خاطر ديگري كه البته اين توجه، برآمده و برآورنده فضايل در رابطه‌اي متقابل است.