سلامت و وابسته‌هاي آن در سبك زندگي ايرانيان عهد ناصري از منظر مستشرقان زن؛ مطالعه موردي سفرنامه گرترودبل و ديولافوا

زمينه و هدف: اين پژوهش به بررسي وضعيت سلامت و ابعاد آن در جامعه ايران عهد ناصري از منظر دو مستشرق زن مي‌پردازد كه در مدت اقامت خود در ايران به شهرهاي مختلف سفر كرده و تجربيات خود را به رشته تحرير درآوردند. هدف تحقيق آشنايي با وضعيت سلامت،‌ طرح مؤلفه‌ها و نيز وابسته‌هاي آن است كه در راستاي مطالعات اجتماعي سلامت، شالوده‌اي براي پژوهش‌هاي آتي خواهد بود.روش: روش تحقيق، كيفي و مبتني بر تحليل داده‌هاي سفرنامه‌هاي ديولافوا و بل به مثابه سند است.ملاحظات اخلاقي: در پژوهش حاضر جنبه‌هاي اخلاقي مطالعه كتابخانه‌اي شامل اصالت متون، صداقت و امانتداري رعايت شده است.يافته‌ها: معرفي امراض مهلك و اپيدميك چون وبا، مالاريا، سل و تيفوئيد و امراض شايع ديگري مانند بيماري‌هاي گوارشي، ابتلا به كرم پيوك و بيماري‌هاي پوستي و توجه به بهداشت محيط با محوريت آلودگي آب و دفع فاضلاب از يافته‌هاي تحقيق است، به علاوه اطلاعاتي از عادات غذايي، وضعيت تغذيه و بنيه بدني ايرانيان آن دوره نيز ارائه مي‌دهد.نتيجه‌گيري: سفرنامه‌هاي بل و ديولافوا اطلاعات مفيدي از وضعيت كلي سلامت و ابتلا به امراض مختلف در گروه‌هاي خاص (از جمله كودكان) ارائه مي‌دهد و روندهاي جمعيتي بر حسب آمار مرگ و مير منتج از آن را تعميق مي‌بخشد. يقيناً دولت‌هاي متبوعه اين مستشرقان در ارزيابي‌هاي سياسي اقتصادي خود به منظور برقراري ارتباط با دولت ايران به ابعاد سلامت ايرانيان توجه داشته‌اند. با در نظرداشتن جايگاه بهداشت عمومي در سبك زندگي ايراني به روشني مي‌توان دريافت كه سبك زندگي، از جمله منش‌ها، آداب و رسوم، عادات غذايي، پوشاك و مانند آن به عنوان مؤلفه‌هاي اجتماعي تعيين‌كننده سلامت ايرانيان عمل كرده‌اند.