مروري بر مفردات دارويي مؤثر بر بهداشت پوست و مو از ديدگاه طب ايراني

زمينه و هدف: امروزه با توجه به آگاهي بيشتر افراد نسبت به بهداشت، استفاده از مواد بهداشتي به طور فزاينده‌اي افزايش يافته است و براي تأمين اين تقاضا، انواع مواد شوينده‌ عرضه مي‌گردد، اما اين پاك‌كننده‌هاي شيميايي عليرغم فوايد بي‌شمار، داراي آسيب‌هاي زيادي براي انسان و محيط‌ زيست هستند. در مكتب طب ايراني، حكيمان زيادي به معرفي انواع مفردات با خاصيت پاك‌كنندگي پرداخته‌اند كه خطرات شوينده‌هاي شيميايي را با خود به همراه ندارند. اين پژوهش به معرفي انواع مفردات مؤثر در حفظ و ارتقاي سلامت پوست و مو در كتب طب ايراني مي‌پردازد.روش: مطالعه حاضر با تكيه بر جستجو در مستندات كتابخانه‌اي و داده‌هاي پايگاه‌هاي اطلاعاتي خارجي و داخلي معتبر، مانند Web of Science، Science direct، Scopus، ISC و Magiran انجام گرفته است.ملاحظات اخلاقي: در اين پژوهش جنبه‌هاي اخلاقي مطالعه كتابخانه‌اي شامل اصالت متون، صداقت و امانتداري رعايت شده است.يافته‌ها: حكيمان مكتب ايراني در آثار خود ضمن معرفي انواع مفردات به خواص آنان در پاك‌كنندگي، حفظ سلامت و پيشگيري و درمان بيماري‌هاي پوست و مو پرداخته‌اند. در بين اين مفردات، خواص گياهاني مانند اشنان، سدر، حنا، گل ختمي و مواد معدني مانند اسفيداج و بوره بسيار مورد توجه بوده است.نتيجه‌گيري: مفردات طبيعي پاك‌كننده داراي خواص بسياري از جمله تجديدپذيري، هزينه كمتر، پايداري بيشتر و سميت كم انساني و زيستي هستند، لذا پيشنهاد مي‌شود با انجام آزمايشات باليني و اثبات اين مزايا، آنان را معرفي و با آگاه‌كردن افراد نسبت به استفاده از آن‌ها، آسيب‌هاي انساني و زيستي حاصل از توليد و استفاده شوينده‌هاي شيميايي را كاهش داد.