مفهوم‌كاوي و مرزشناسي «تربيت انقلابي»

در ميان جمعيت هاي وفادار به انقلاب اسلامي ايران سبك هاي تربيتي متعددي ديده مي شود كه وجه اشتراك آن‌ها در الگويي از تربيت مبتني بر انقلاب اسلامي است كه به «تربيت انقلابي» موسوم است. نوشتار حاضر درصدد است با روش تحليل مفهومي به مفهوم‌شناسي و مرزشناسي اين نوع تربيت بپردازد. براي اين منظور ابتدا گونه‌ ها و معاني تربيت انقلابي صورت بندي شد و درادامه باهدف ارائه تعريفي هنجاري از «تربيت انقلابي» و «انسان انقلابي»، عناصر معنايي «انقلابي‌ گري» مورد تحليل قرار گرفت. سپس مرز مفهومي تربيت انقلابي با مفاهيم مشابه در گفتمان خودي يعني تربيت مهدوي، تربيت جهادي، تربيت بسيجي و نيز گفتمان هاي رقيب مرزشناسي شد. پس از بررسي‌ ها و تحليل معاني و اقسام تربيت انقلابي و نيز بررسي عناصر معنايي آن در گفتمان انقلاب اسلامي، در تعريف تربيت انقلابي، بر فرايند ياري رساني به متربي براي مبارزه عدالت خواهانه و عقلاني با حاكميت غيرالهي و پذيرش و التزام به ربوبيت تشريعي الهي همراه با تأييد، مشاركت، نظارت و انتقاد در حكومت اسلامي تأكيد شد. همچنين مفهوم تربيت انقلابي در گفتمان‌هاي ديگر مانند پست‌مدرن، نوماركسيستي و رويكردهاي انتقادي با اين مفهوم در گفتمان انقلاب اسلامي، به‌لحاظ زيربنايي و روبنايي تمايز دارد.