نقد ديدگاه‌هاي الهياتي استيون هاوكينگ

نظريه «اِم» يك نظريه بنيادين در فيزيك جديد است. استيون هاوكينگ با ارائه چارچوبي جديد از اين نظريه و با الهام از برخي نتايج مكانيك كوانتوم، معتقد است عالم مادي به عنوان يك كل، از «هيچ» و به صورت خود به خودي و توسط قوانين فيزيكي به وجود آمده است. آنچه در اين مقاله در صدد آن‌ايم، بررسي و نقد ديدگاه‌هاي الهياتي هاوكينگ است كه عمدتاً در ارتباط با نظريه «ام» مي‌باشد؛ ديدگاه‌هايي همچون «انكار خدا»، «نفي اختيار انسان»، «رد دعا، معجزه و به طور كلي هر آنچه جنبه متافيزيكي دارد، مثل وجود بُعد روحاني در انسان» و «انكار حيات پس از مرگ». بدين منظور پس از تقرير سخنان هاوكينگ، با تكيه بر مباني فلسفه اسلامي به نقادي ديدگاه‌هاي الهياتي اين فيزيك‌دان مبادرت خواهيم ورزيد. برخي نقدهاي وارده به ديدگاه‌هاي هاوكينگ عبارت‌اند از: تلقي نادرست از مفهوم و جايگاه خدا و همچنين مفهوم زمان؛ تصوير اشتباه وي مبني بر ماشين‌بودن بشر؛ عدم توجه به لوازم اخلاقي و اجتماعي اين ديدگاه. روش ما در اين مقاله توصيفي- تحليلي خواهد بود.