اصول طنز اجتماعي در قرآن كريم

نقد به وسيله طنز، از مهم‌ترين شيوه‌هاي انتقال پيام به مخاطب است و به آن دليل كه اين امر با نشاط و خنديدن همراه است، مي‌تواند عميق‌ترين مرادهاي مخاطب را در عبارت‌هايي آسان انتقال دهد و به سهولت، احساسات و عواطف مخاطب را به گونه‌اي تحت تأثير قرار دهد كه در كلام عادي، امكان آن وجود ندارد. دستيابي به اصول قرآني طنز اجتماعي مبتني بر نظام جامع آموزه‌هاي قرآن كريم به‌عنوان كامل‌ترين كتاب آسماني مصون از تحريف، هدف اصلي اين نوشتار است. اكنون اين سؤال مطرح است كه قرآن كريم در راستاي معرفي طنز اجتماعي مقبول و صحيح، كدام اصول را معرفي مي‌كند؟ اين پژوهش از نوع بنيادي و روش پژوهش در دستيابي به اصول يادشده، از تحليل محتواي كيفي با رويكرد استقرايي و توصيف و تحليل بهره مي‌برد. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه مبتني بر آموزه‌هاي قرآني، جهت‌گيري اصول قرآني طنز اجتماعي، تك‌بُعدي و يك‌جانبه‌نگري نيست بلكه با رويكردي معناگرا و جامع، در ساحت دوگانه زيست مادي و معنوي و در بستر سير عبوديت الهي به سمت غايت رشد آن (قرب الهي) مبتني بر فطرت و سرشت لايتغير انساني، سامان مي‌يابد كه درنتيجه آن، اصولي همچون «اصلاح گري فرد و اجتماع، عقلانيت محوري، دو ساحتي محوري در محتوا، حفظ كرامت انساني و واقع‌گرايي» از آيات قرآن استنباط گرديده است.