ارائه مدل جامع كاربردپذيري: يك مطالعه فراتركيب

كاربردپذيري يكي از مفاهيم اصلي حوزه ي طراحي تعاملي و طراحي كاربرمحور و معياري براي ارزيابي ميزان مقبوليت سامانه‌ها و محصولات توسط كاربران است. تا‌كنون مدل‌ها و تعاريف مختلفي براي اين مفهوم ارائه شده است؛ اما مدل جامعي با پوشش اكثر عوامل تأثير‌گذار بر فرايند تعامل بين كاربر و محصول، ارائه نشده است. لذا هدف پژوهش حاضر، نگرشي جامع به مفهوم كاربردپذيري و ارائه يك مدل جامع در اين خصوص است. اين پژوهش بنيادي به شيوه فراتركيب و با اين سوال اصلي آغاز شد كه چگونه مي توان مدل‌هاي كاربردپذيري را در قالب يك مدل جامع ادغام نمود و چه مشخصاتي خواهد داشت؟ بدين منظور مدل‌هاي كاربردپذيري از ادبيات پژوهش استخراج شده و اغلب عوامل موثر بر فرايند تعامل، شناسايي شدند. سپس با سنتز مولفه‌هاي مرتبط، مولفه‌هاي محوري مدل كاربردپذيري تعيين گرديد. در نتيجه، يك مدل جامع ارائه شد كه ارتباط مولفه‌هاي كاربردپذيري را با كاربر، محصول و مراحل فرايند تعامل معرفي مي‌كند. در اين مدل، كاربردپذيري يك ويژگي منحصر به سامانه‌ها و محصولات نيست، بلكه يك ويژگي از فرايند تعامل بين كاربر با سامانه يا محصول، در يك زمينه مشخص تعريف مي شود. اين مدل مي تواند براي طراحي سامانه‌ها و محصولات تعاملي مختلف و يا به‌منظور ارزيابي كاربردپذيري آنها مورد استفاده قرار‌‌گيرد.