بررسي اثر قيمت هاي جهاني بر پويايي هاي اقتصاد ايران با تاكيد بر تورم مواد غذايي در چارچوب مدل تعادل عمومي تصادفي

در اين مقاله تاثيرپذيري اقتصاد ايران از تغييرات قيمت كاموديتي‌ها در بازارهاي جهاني مورد بررسي قرار گرفته است. براي آزمون كردن اين ديدگاه، از مدل تعادل عمومي پوياي تصادفي پراي تاثيرپذيري تورم كل، تورم مواد غذايي و در نهايت توليد كشور از شوك قيمت جهاني مواد غذايي و نفت استفاده شده است. نتايج مطالعه با استفاده از داده هاي فصلي 1400-1380 و تكنيك برآورد بيزين حاكي از آن است كه تغييرات قيمت جهاني كالاهاي خوراكي عامل مهم و معنادار در ايجاد تورم كل و نيز تورم مواد غذايي در كشور است. نتايج تحقيق نشان مي دهد تكانه قيمت نفت هر چند در گام نخست و به طور موقت به سبب افزايش صادرات نفت منجر به افزايش توليد كل، اشتغال و مصرف مي-شود اما پس از يك دوره، تغييرات نرخ ارز منجر به كاهش صادرات كالاهاي داخلي و افزايش واردات كالاهاي واسطه اي و در نهايت باعث كاهش توليد و افزايش تورم به ويژه تورم مواد غذايي در كوتاه مدت مي‌شود. نكته حائز اهميت اين است كه در اين شرايط مصرف كالاهاي خوراكي قابل مبادله (وارداتي) كاهش مي‌يابد و كالاهاي خوراكي غير قابل مبادله جايگزين آن مي‌شود. از طرفي شوك قيمت جهاني مواد غذايي باعث افزايش قيمت كالاهاي خوراكي قابل مبادله مي‌شود و با وجود اجراي سياست پولي، قيمت كالاهاي خوراكي غير قابل مبادله افزايش مي يابد. كاهش عرضه پول از طريق كانال نرخ ارز منجر به افزايش تقاضا براي كالاهاي غيرخوراكي قابل مبادله شده و قيمت آنها نيز افزايش مي يابد و فشار تورمي بيشتر مي شود.