ارائه مدلي مفهومي از تحولات آينده فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر اساس مهندسي دانش سازماني در سازمان‌هاي دانش بنيان

هدف: هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومي از تحولات آينده فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر اساس مهندسي دانش سازماني در سازمان‌هاي دانش ‌بنيان است. با توجه به اهميت فناوري اطلاعات و ارتباطات به منظور افزايش سرعت و دقت فعاليت‌هاي مختلف سازمان‌ها و در نتيجه بالا بردن بهره‌وري آن‌ها، مي‌توان به سمت پيشرفت دانش سازماني و بالا بردن سطح آگاهي‌هاي سازمان و بالا بردن توسعه و خلاقيت سازمان رسيد. در واقع، با گردآوري دانش نياز محيط بيروني و دروني سازمان با يك مهندس سيستم دانش آيتم‌هاي كاربردي مي‌سازد تا در آينده همين آيتم‌ها به‌ صورت واقعي به اجرا در ‌آيند. نقش پشتيبان فناوري اطلاعات براي مديريت دانش، پيشرفت قابل ‌توجهي در رفتار هوشمندانه و مبتني بر دانش سازمان‌ها و افراد آن‌ها به وجود خواهد آورد.روش‌شناسي: نوع پژوهش كاربردي و رويكرد آن كيفي است كه با استفاده از نظريه زمينه‌اي و داده بنياد انجام‌ شده است. اين پژوهش با بهره‌گيري از رويكردي اميك و تبيين ايدوگرافيك به دنبال عوامل پيش برنده تحولات آينده فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات (ICT) و مهندسي دانش است. جامعه آماري پژوهش شامل تعداد 178 نفر متشكل از مديران و كارشناسان شاغل در شركت‌هاي دانش ‌بنيان در سطح ارشد هستند. روش نمونه‌گيري پژوهش، نمونه‌گيري هدفمند به روش گلوله برفي بوده و جهت گردآوري اطلاعات از ابزار مصاحبه باز و ساختارنيافته با صاحبنظران و اهل فن استفاده شده است. روش تجزيه‌ و تحليل در پژوهش حاضر، روش‌هاي تحليل تماتيك و نظريه زمينه‌اي است و آزمون‌هاي آماري با استفاده از روش تحليل عامل تأييدي انجام ‌گرفته است.يافته‌ها: بر اساس نتايج پژوهش مشخص گرديد، عوامل مؤثر بر ارائه مدل مفهومي از تحولات آينده فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات بر مهندسي دانش سازماني در سازمان‌هاي دانش ‌بنيان شرايط علّي (تغيير و تحولات در نقش دانشگاه‌ها)، شرايط زمينه‌اي (ارتقاي آكادميك سياستگذاري و طراحي مجدد ساختارها- نهادينه كردن)، شرايط مداخله‌گر (بسترهاي آيين‌نامه‌اي و قانوني)، فرآيند/تعاملات (شبكه‌سازي) و پيامدها (دست‌يابي به مزيت رقابتي) هستند و فناوري اطلاعات به‌ عنوان مهمترين عامل تواناساز فرايند مهندسي دانش با سرعت و دقت بالاست.نتيجه‌گيري: فقدان سياست كلي دولت در توسعه فناوري اطلاعات در زمينه مهندسي دانش، نبود بستر مخابراتي جهت تبادل اطلاعات، عدم آشنايي و مهارت كاركنان در استفاده از ابزارهاي فناوري اطلاعات به عنوان چالش مهم در به ‌كارگيري فناوري اطلاعات در سازمان‌هاي دانشي است. بنابراين، پيشنهاد مي‌شود كه دولت‌ها بسترهاي مناسب را فراهم نموده و در جهت ارتقاي اين فناوري برنامه‌ريزي نمايند.