بررسي تغيير پوشش/كاربري اراضي استان تهران با استفاده از داده‌هاي سنجش از دور

تشخيص تغييرات كاربري و پوشش اراضي براي مديريت و برنامه‌ريزي بهينه منابع طبيعي و بخش كشاورزي مهم است و استفاده از تصاوير ماهواره‌اي يك فناوري مناسب براي به هنگام نمودن نقشه‌هاي پوشش و كاربري اراضي است. هدف اين مطالعه، تعيين ميزان و نوع تغييرات كاربري و پوشش اراضي در استان تهران با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي طي دو دهه گذشته است و براي بررسي اين تغييرات در سال 2000 ميلادي (1379 خورشيدي) از تصاوير سنجنده ماهواره لندست-‌7 و براي سال 2021 ميلادي (1400 خورشيدي) از تصاوير سنجنده ماهواره سنتينل-2 استفاده گرديد. پردازش‌هاي لازم بر روي تصاوير و داده‌هاي سنجش از دور در نرم‌افزارهاي تحليل مكاني انجام شد و اطلاعات مورد نياز به‌دست آمد. مساحت اراضي منابع طبيعي و كشاورزي در سال 2000 (1379 خورشيدي) به ترتيب برابر با 1050155 و 174115 هكتار و در سال 2021 (1400 خورشيدي) برابر با 946200 و 170800 هكتار برآورد شد. مساحت اراضي منابع طبيعي استان طي سال‌هاي 2000 تا 2021 ميلادي به ميزان 103955 هكتار در سطح استان كاهش يافته است. در كل بين دو سال ذكر شده به‌ميزان 3315 هكتار از مساحت اراضي كشاورزي استان كاسته شده است و همچنين بر اساس نتايج تحقيق حدود 39000 هكتار از اراضي كشاورزي به كاربري ساخته شده تغيير يافته‌ و اين وضعيت بدين دليل است كه در اين مدت حدود 36000 هكتار اراضي منابع طبيعي استان به كشاورزي تغيير كاربري يافته و كاهش بيشتر اراضي كشاورزي را ظاهراً جبران كرده است. در استان بر مساحت اراضي ساخته شده حدود 107129 هكتار افزوده شده است. از جمله پيشنهادها براي حفظ اراضي كشاورزي و طبيعي، راه اندازي سيستم پايش و مراقبت كاربري و پوشش اراضي با استفاده از قابليت‌هاي سنجش از دور و خودداري از تقسيم و كوچك‌تر كردن استان تهران است.