نگاه تأويل گرايانۀ شيخ احمد احسايي به طبيعت و پديده هاي طبيعي بر مبناي آيات قرآن

شيخيه ازجمله فرقه‌هايي است كه خود را به‌ طور كامل از جهان پيراموني جدا نساخته و طبيعت را همواره جزئي از آنچه بايد مورد توجه قرار گيرد دانسته است. شيخ احمد احسايي از عالمان ديني نيمۀ نخست قرن سيزدهم هـ ق و پايه‌گذار نظريات فرقۀ شيخيه بود كه آثار متعددي با موضوعات گوناگون اعتقادي، كلامي، فلسفي و فقهي از خود برجاي گذاشته است. التفات به طبيعت و پديده‌هاي جهان خلقت و ارتباط آن با دين، مذهب و شريعت در آراي مختلف احسايي به‌چشم مي‌خورد. او به تأويل آياتي از قرآن كه اشاراتي به پديده‌هاي طبيعي دارد پرداخته است و درخصوص مسائلي مانند روند خلقت انسان، معناي آب، آسمان و هوا سخن مي‌گويد. اين نگاه پررنگ به طبيعت را مي‌توان در آثار شاگردان و پيروان وي مانند سيدكاظم رشتي و محمدكريم‌خان كرماني هم ديد، تا جايي كه اين افراد داراي رساله‌هايي مستقل در علوم طبيعي مانند هيئت و پزشكي هستند. اين نوشته سعي بر آن دارد مقداري به تأويلات شيخ احمد از آيات قرآني مرتبط با طبيعت بپردازد تا آشنايي بيش‌تر و دقيق‌تري با آرا و جهان‌نگري يك عالم ديني مطرح و بنيان‌گذار يكي از فرقه‌هاي مذهبي با نفوذ عصر قاجار كه تفكرات او در زمان ورود گستردۀ مظاهر تمدني غرب به كشور طرفداراني داشت، به ‌دست آيد.