سناريوهاي آيندۀ نظم بين‌المللي برپايۀ ساختار و راهبرد بازيگران

سياست جهاني، پس از فروپاشي نظام دوقطبي، به مرحلۀ نويني از زيست خود گام نهاده است كه به‌دليل پيچيدگي و افزايش عدم‌قطعيت‌هاي محيط بين‌المللي، شكست يكجانبه‌گرايي و افول نسبي هژموني، تنوع در كنشگران رسمي و غيررسمي، چرخش‌هاي نظري، مفهومي، و معنايي در روابط بين‌الملل و پيدايش قدرت‌هاي نوظهور، بر آشوبناكي اين محيط بيش‌از‌پيش افزوده شده است. تأمل و تفكر دربارۀ اينكه آيندۀ نظم بين‌المللي پس از سپري كردن دوران گذار به چه سويي خواهد رفت و كشورها و قدرت‌هاي نوظهور در آن چه جايگاهي خواهند داشت، به يكي از مسائل و مباحث نظري مهم در ميان انديشمندان و سياستمداران تبديل شده و همۀ كشورها، خواهان دستيابي به جايگاه مطلوب‌تر و سهم بيشتري براي نقش‌آفريني در آيندۀ نظام بين‌الملل هستند. پژوهش حاضر، در پي پاسخ‌گويي به اين پرسش است كه «براساس چشم‌اندازها و روايت‌هاي مطرح‌شده دربارۀ آيندۀ نظم جهاني و برپايۀ همگرايي و واگرايي ميان قدرت‌هاي نوظهور و سنتي نظام بين‌الملل، چه نظم‌هايي در آيندۀ نظام بين‌الملل، از مطلوبيت بيشتري برخوردار خواهند بود؟» و «سناريوهاي برتر آيندۀ نظم بين‌المللي، چه سناريوهايي هستند؟» پژوهش حاضر، داراي رويكرد آينده‌پژوهي بوده و از روش تحليل ساختار و راهبرد بازيگران استفاده كرده است. تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها از طريق نرم‌افزار مكتور انجام شده و جامعۀ آماري پژوهش، تعداد 25 نفر از خبرگان دانشگاهي را كه به‌صورت نمونه‌گيري غيرتصادفي هدفمند انتخاب شده‌اند، دربرمي‌گيرد. يافته‌هاي پژوهش، بيانگر اين است كه اگرچه آيندۀ نظم بين‌الملل، به‌دليل پيچيدگي و سيال بودن محيط و عدم‌قطعيت‌هاي پرشمار، دچار ابهام است، اما برپايۀ كنشگري قدرت‌هاي نوظهور در تعامل و رقابت با قدرت‌هاي سنتي، تمايل بازيگران به وقوع نظام چندقطبي، چندمركزي، و جهان مناطق، بيش از ساير چشم‌اندازها است.