بررسي و تحليل چگونگي بازتاب مشاغل عامه در اشعار يغماي جندقي

ادبيات آينۀ تمام‏‌نماي تحولات اجتماعي و اقتصادي ‏است. برحسب همين نگاه كلان، فرهنگ كار و زندگي و مشاغلي كه مردم به‌‏نوعي با آن‌ها سرو‏كار داشته‌‏اند، در شعر شاعران بازتاب يافته ‏است. درحقيقت يكي از منابع مكتوبي كه مي‏تواند نمايانگر مشاغل سنتي و باورهاي عامه در باب آن باشد، ادبيات است. چه‌‏بسا مشاغلي كه در جامعۀ ‏سنتي بسيار رايج بوده و امروزه با رشد جوامع و چيرگي‏ صنعت يا در‏ حال فراموشي هستند و كاربردي ندارند و يا جز در موزه‌‏ها نمي‌‏توان از آن‌ها نشاني يافت. در اين مقاله به بررسي مشاغل عامه در اشعار يغماي‏ جندقي مي‏‌پردازيم. يغما از شاعراني است كه با توجه به تنوع منظومه‌‏ها و وجه محتوايي آثارش به فرهنگ‏ عامه و مشاغل مردم كوچه و بازار توجه ويژه‌‏اي داشته و به ميانجيِ يادكرد آن‌ها، معاني و مضامين بديعي را پرورانده ‏است. در اشعار او شغل‌‏هاي مختلفي چون آهنگري، باغباني، بقالي، پاره‌‏دوزي، پرستاري و ... انعكاس يافته ‏است. پژوهش حاضر به روش توصيفي‏ ـ تحليلي صورت گرفته‏ است. نتايج حاصل از بررسي مشاغل در اشعار يغما نمايانگر اين امر است كه شعر وي ضمن ‏اينكه برخوردار از كاربرد ادبي‏ ـ‏ زيباشناختي و معناآفريني است، تصويري روشن از بنيان اقتصادي و معيشتي آن روزگار را هم نيز به‌‏دست مي‌‏دهد كه به نوبۀ خود مي‌‏تواند باب بحث جديدي را تحت عنوان فرهنگ كار در زيرمجموعۀ فرهنگ ‏عامه بگشايد.