بررسي تطبيقي نمايش‌وارۀ مير نوروزي ايراني با جشن‌وارۀ ساتورناليا از منظر كارناواليتۀ باختين

مير نوروزي يكي از نمايش‌واره‌هاي كارناوالي كهن ايران است كه امروزه يا از ميان رفته‌ است و يا به ندرت روي مي‌دهد. متأسفانه در راستاي حفظ اهميت اين نمايش‌وارۀ كهن به قدر كفايت و به اندازه‌اي كه شايستۀ آن‌ است مكتوباتي نگاشته نشده است. تا به امروز نوشته‌هاي گوناگوني دربارۀ مفهوم كارناوال باختين در ادبيات و هنر منتشر شده، اما تاكنون به غير از يك مورد محدود، كه آن نيز صرفاً به مقايسۀ تطبيقي نمايش‌هاي خنده‌آور ايراني با نظريات كارناوالي باختين پرداخته، بررسي ديگري در اين زمينه صورت نگرفته است. از سوي ديگر هيچ يك از پژوهش‌هاي پيشين، به جنبه‌هاي اجرايي مير نوروزي و توان بالقوۀ اين نمايش‌واره براي عرصۀ اجرا و تئاتر امروز ايران نپرداخته‌اند. به همين سبب، نگارندگان در اين پژوهش بر آنند تا با رويكردي تحليلي ـ تطبيقي براساس آراي ميخائيل باختين، يكي از مهم‌ترين نظريه‌پردازان قرن بيستم، ابتدا دربارۀ ويژگي‌ها و مؤلفه‌هاي كارناواليته در دو نمايش‌وارۀ ساتورناليا و ميرنوروزي بحث كنند و سپس مضامين و مؤلفه‌هاي كارناوالي اين دو نمايش‌واره را با يكديگر تطبيق دهند تا از اين رهگذر درك ويژگي‌هاي كارناوالي مير نوروزي‌  ميسر شود و درپي آن، ارزش و اهميت‌  اين نمايش‌وارۀ كهن ايراني در نمايش‌هاي ايراني، كارايي و پتانسيل و توان بالقوۀ آن‌ در هنر اجرا و امروز تئاتر ايران، مورد تأكيد و بازنگري قرار گيرد.