انكولايتيك‌ها، ويروس‌هاي مبارزه‌گر با سرطان از گذشته تا آينده: مروري بر متون

زمينه و هدف: ويروس‌هاي انكولايتيك، به عنوان ابزارهاي نوين و پيشرفته در زمينه درمان انواع مختلف سرطان، نقش بسيار مهمي را در تحولات پزشكي ايفا كرده‌اند. اصطلاح «انكولايتيك» به معناي توانايي اين ويروس‌ها براي تخريب و آسيب به سلول‌هاي سرطاني، در عين حفظ سلول‌هاي سالم اطراف آن‌ها، اشاره دارد.روش بررسي: براي انجام اين مطالعه، از طريق جستجو در پايگاه‌هاي اطلاعاتي PubMed، Scopus و Google Scholar از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۴،  ۲۷۰ نتيجه اول، جمع‌آوري شد. ۶۸ مقاله‌ي مرتبط توسط محقق اصلي، بررسي و در نهايت، مطالب استخراج و يافته‌هاي نهايي جمع‌بندي شدند.يافته‌ها: در نهايت، يافته‌ها در اين مطالعه‌ي مروري نشان داد كه سلول‌هاي سرطاني داراي ويژگي‌هاي متمايزي هستند كه آن‌ها را از سلول‌هاي نرمال متمايز مي‌كند؛ از جمله سيگنال‌هاي رشد مداوم، عدم پاسخ به پيام‌رساني‌هاي ضد رشد، فرار از آپوپتوز، افزايش آنژيوژنز و تهاجم به قسمت‌هاي ديگر بدن. ويروس‌هاي انكولايتيك از اين ويژگي‌هاي متمايز براي ورود اختصاصي به سلول‌هاي سرطاني استفاده مي‌كنند تا به‌طور انتخابي به آن‌ها متصل شده و آن‌ها را آلوده كنند. بيش‌تر ويروس‌هاي انكولايتيك به طور مستقيم سلول‌هاي تومور ميزبان را از بين مي‌برند كه در نتيجه‌ي تكثير ويروسي و القاي عناصر پاسخ ضد ويروسي سلول ميزبان است. همچنين، اين ويروس‌ها مي‌توانند با توليد پروتئين‌هاي خاص، سلول‌هاي سرطاني را نابود كنند. پتانسيل كشندگي ويروس‌هاي انكولايتيك به نوع ويروس، دست‌ورزي ژنتيكي، تعداد ويروس مناسب براي تزريق، تمايل ويروسي طبيعي و القايي و حساسيت سلول سرطاني به اشكال مختلف مرگ سلولي بستگي دارد. مكانيسمي كه باعث تكثير اختصاصي ويروس‌هاي انكولايتيك در سلول‌هاي سرطاني مي‌شود، احتمالا به نقص مسيرهاي پيام‌رساني در سلول‌هاي توموري مرتبط است همچنين تحقيقات انجام شده در فاز سوم كارآزمايي باليني با استفاده از ويروس‌هايH۱۰۱ (Oncorine)، T-Vec، ۷-ECHO و (Teserpaturev (Delytact در درمان سرطان‌هاي مختلف از جمله سرطان سر و گردن، ملانوما، گليوبلاستوما و سرطان مثانه بهبود معني‌داري در نتايج درماني را نشان داده است. نتيجه‌گيري: ويروس‌هاي انكولايتيك از انواع مختلف ويروس‌ها ساخته مي‌شوند و در حال حاضر در مراحل آزمايشگاهي، پيش باليني و باليني مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند. استفاده از اين ويروس‌ها براي درمان سلول‌هاي سرطاني به عنوان يك روش جديد و هدفمند مطرح شده است كه نيازمند بررسي و دست‌يابي به مكانيسم‌هاي دقيق‌تر براي عملكرد بهتر آن‌ها مي‌باشد.