بررسي عوامل بازدارندۀ رعايت اخلاق و رفتار حرفه‌اي در مراكز آموزشي، پژوهشي و درماني ايران: يك مطالعۀ مرور نظام‌مند

مقدمه: اخلاق حرفه‌اي يكي از مسائل اساسي در جوامع بشري به شمار مي‌آيد و نوعي مسووليت و تعهد حرفه‌اي است كه فرد در شغل خود دارد. با توجه به فقدان يك بررسي جامع در ايران، اين مطالعه با هدف جمع اوري مستندات موجود درباره عوامل بازدارنده رعايت اخلاق و رفتار حرفه‌اي در نظام سلامت كشور انجام شد.روش كار: اين مطالعه به صورت مرورنظام مند و با استفاده از واژه ‌هاي كليدي استاندارد در Mesh در پايگاه هاي اطلاعاتيMagIran، Iran medex،scholar Google، SID، Pubmed، Scopus، Web of science و در بازه زماني سال‌هاي 1402- 1386 با زبان فارسي و انگليسي انجام شد. تعداد 84 مقاله با متن كامل بر اساس چك ليست هاي معتبر Newcastle-Ottawa و AMSTARارزيابي و 27 مورد انها وارد مطالعه شدند. يافته ها: طي بررسي مقالات، 27 مقاله وارد مطالعه شدند و بيش از دويست نكته مهم و مرتبط با موانع و عوامل بازدارنده رعايت اخلاق حرفه‌اي به صورت پراكنده در مقالات گزارش شد. از مهمترين عوامل بازدارنده اخلاق حرفه‌اي در حيطه آموزش عالي تبعيض قائل شدن در برخورد با دانشجويان، در حيطه پژوهش سرقت ادبي، در حيطه درمان كمبود نيرو نسبت به بيمار و جمعيت تحت پوشش و در حيطه رفتار حرفه‌اي كمبود آگاهي بود. نتيجه‌گيري: علاوه بر اينكه موضوعات اخلاقي و رفتاري از طريق الگو قراردادن ديگران، غيرمستقيم و پنهان يادگرفته مي‌شود، اين مطالعه پيشنهاد مي‌كند كه آموزش اخلاق حرفه‌اي در نظام سلامت انجام گيرد.