رسانه‌اي‌شدن و سياست حافظه جمعي؛ فراتركيب مطالعات حافظه سانه‌اي‌ شده

در پژوهش‌هاي جهاني، موضوع سياست حافظه، موضوعي برجسته در مطالعات فرهنگي و رسانه‌اي محسوب مي‌شود. از منظر سياسي نيز، حافظه يكي از ميدان‌هاي نزاع‌هاي هويتي است. رقابت‌هاي هويتي در سال‌هاي اخير منجر به شكل‌گيري شكاف‌هاي هويتي در بين برخي افراد جامعه شده است. در سده گذشته، رسانه‌ها نقشي ميانجي براي انتقال حافظه ايفا كرده‌اند به‌نحوي‌كه امروزه برخي اين تعبير را به كار برده‌اند كه رسانه، حافظه است. از اين رو، تقاطع بين مطالعات حافظه و مطالعات رسانه‌اي، حوزه پژوهشي پرطرفداري محسوب مي‌شود. اين مقاله به مطالعه ابعاد مختلف مطالعه درباره روايت‌گري حافظه در تقاطع با رسانه‌ها، مي‌پردازد. يكي از كاركردهاي رسانه‌ها در زمينه حافظه، بازسازي حافظه جمعي و فردي است. اين مقاله نشان مي‌دهد كه انتقال حافظه جمعي، اساساً، امروزه، عملي رسانه‌اي است. به همين منظور، از نظريه رسانه‌اي‌شدن استفاده شده است تا نشان داده شود رسانه‌اي‌شدن چه ويژگي‌هايي را به حافظ جمعي بخشيده است. به همين منظور، به سراغ 30 مقاله برگزيده در اين زمينه رفتيم تا با استفاده از روش فراتركيب مشخص كنيم مطالعات حافظه و رسانه از چه روندها و كلان‌مولفه‌هايي پيروي مي‌كند. بنابر يافته‌هاي پژوهش حاضر مطالعات حافظه رسانه‌اي‌شده در سطح جهاني، بر چهار مقوله اصلي و پُرتكرار تمركز دارد: 1. عينيت‌بخشي به حافظه با استفاده از رسانه‌ها (ژانرهاي حافظه رسانه‌اي‌شده و ديجيتالي‌شدن)، 2. ارجاع‌مندي و انضمامي‌بودن روايت حافظه (راه‌گشايي براي مشكلات و تأثيرپذيري و عاطفي)، 3. كاركردهاي فردي و اجتماعي روايت حافظه (يادآوري جمعي و چارچوب‌بندي فردي) و 4. سياسي-رواني‌بودن روايت حافظه (ضدروايت‌ها و الگوي ذهني آشنا).