مرور نقادانه ابزارهاي اندازه گيري صلاحيت تفكر انتقادي در دانش آموزان

تفكر انتقادي، فعاليتي شناختي جهت درك و ارزيابي يافته ها و پديده ها بر پايه ي مهارت هايي از قبيل استدلال و تحليل است و در سال هاي اخير اين صلاحيت به عنوان يك هدف آموزشي در نظام آموزشي بسياري از كشورها در آموزش عمومي جايگاه ويژه اي يافته است. بنابراين شناخت شيوه هاي اندازه گيري و سنجش اين صلاحيت و بررسي ابزارهاي موجود حائز اهميت ويژه اي است. پژوهش حاضر با هدف معرفي آزمون هاي تفكر انتقادي براي دانش آموزان و شناسايي نقاط قوت و ضعف اين آزمون ها با روش مرور نقادانه و با استفاده از الگوي پريزما نگاشته شده است. پس از جست وجو در پايگاه هاي وب آوساينس، اسكوپوس و گوگل اسكالر و پايگاه هاي علمي داخلي شامل سيد و نورمگز در بازه ي زماني2010 تا 2022، 65 مقاله با كليدواژه هاي آزمون مهارت هاي تفكر انتقادي ، سنجش تفكر انتقادي دانش آموزان ، اندازه گيري تفكر انتقادي دانش آموزان بازيابي شد. از ميان مقالات بازيابي شده، تعداد پنج مقاله كه متناسب با معيارهاي ورود از جمله به روز بودن اسناد، مرتبط بودن با هدف پژوهش، بررسي ويژگي هاي روانسنجي ابزار براي گروه سني 7 تا 18 سال انتخاب و بررسي شدند و ساير مقالات براساس معيارهاي خروج مطالعه حذف شدند. تحليل با رويكرد تحليل محتواي كيفي صورت گرفت و يافته ها منجر به شناسايي سه نوع آزمون بسته پاسخ، باز پاسخ و تركيبي جهت سنجش صلاحيت تفكر انتقادي شد كه داراي شباهت ها و تفاوت هايي با يكديگر هستند.  انتظار مي رود جهت ايجاد وضعيت مطلوب براي سنجش اين صلاحيت ابزارهاي جديد و متناسب با هدف پژوهشگر انتخاب و طراحي و بررسي ويژگي هاي روانسنجي ابزارهاي بازپاسخ و تركيبي با توجه به دقت آن ها در اندازه گيري مهارت تفكر انتقادي مورد توجه قرار گيرد.