نقش سياسي اجتماعي مطبوعات در فرايند نوسازي و تحولات دوره مشروطيت با رويكرد تحليل محتواي گزارش ‌هاي روزنامه صوراسرافيل

روزنامه صوراسرافيل در تعيين و تبيين جهت گيري سياسي و اجتماعي نظام تازه تأسيس مشروطه، خوانشي ويژه و متأثر از ايدئولوژي نوسازي و تحولات داشته است. فهم نويسندگان اين روزنامه از ايدئولوژي نوسازي و تحولات چه بود و چگونه آن را با دين اسلام و سنت هاي ايراني تلفيق كردند؟ بنابر نگاشته هاي روزنامه صوراسرافيل مي توان گفت كه فرايند نوسازي و تحولات در شكل حكومت ملي، بر بينشي سياسي و اجتماعي استوار است. روزنامه صوراسرافيل بر مؤلفه هايي، نظير حاكميت و حكومت مردم، استقلال، آزادي و تساوي حقوقي افراد تأكيد دارد و تحقق اين امور را شرط لازم براي گذار به فرايند نوسازي و تحولات فرض مي كند. افزون بر اين، از سوسياليسم به عنوان هدف و افق نهايي اين نظام سياسي ياد شده است كه كم كم و با اصلاح وضع موجود محقق خواهد شد. اين روزنامه با تأسي به امر خاتميت و دريافت تازه از دين در شكل جهان بيني توحيدي، سوسياليسم را با بينش توحيدي تركيب كرده و آن را مبناي نظري و فلسفي خوانش خود قرار داده است. اگرچه شواهد نشان مي دهد اين تلفيق نتوانسته است ارتباط طبيعي بين اين وجوه برقرار سازد و گفتمان تازه اي را بنا كند، اما مي توان از اين تلاش براي نقطه آغاز انديشه ايجاد گفتمان در فرايند نوسازي و تحولات در ايران ياد كرد.