مقايسۀ تطبيقي آموزش دستور زبان در كتاب‌ هاي درسي فارسي و فرانسوي (مطالعۀ موردي: پايه‌هاي اول تا سوم دبستان)

در برنامۀ نظام‌ آموزشي هر كشور، زبان معيار و مهارت ‏هاي مربوط بدان از سال‌هاي نخست دوره‌ ابتدايي آغاز و به‌مرور در سال‌هاي بعد تكميل مي‌شود. «دستور» از مقوله‌هاي مهم در امر زبان‌آموزي است. با توجه به اهميت اين مقوله، در پژوهش حاضر چگونگي آموزش دستور در كتاب‌هاي درسي فارسي و فرانسوي (پايه‌هاي اول تا سوم دبستان) با رويكرد تطبيقي بررسي و تحليل شده است. جمع‌آوري مطالب بر اساس مطالعات كتابخانه‏اي و اسنادي و شيوۀ انجام پژوهش توصيفي-تحليلي است. براساس نتايج به‌دست‌آمده از اين پژوهش، توجه به آموزشِ نكات دستوري در «بافت متن» و طرح تمرين‌هاي متنوع در كتاب‌هاي فرانسوي بيشتر است. به استفاده از داستان‏هاي جذاب براي آموزش دستور و حل تمرين‏هاي متناسب نيز در كتاب‏هاي فرانسوي توجه ويژه شده است. اين مزايا موجب توانمندي بيشتر دانش‌آموزان در بهره‌وري از آموخته‏هاي دستوري است و در تقويت ساحت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان و انتقال پيام در صحبت‌كردن و نوشتن جنبۀ كاربردي بيشتري دارد. از سوي ديگر، در كتاب‌هاي مدارس كشور ما اصل آموزش دستور بر ساده‌كردن آن و به‌عبارتي كوتاه‌كردن مباحث دستوري گذاشته شده و تمرين‌هاي كتاب كمتر و كوتاه‌تر است. به‌نظر مي‏رسد ايجاز به‌كاررفته در محتواي دستوري كتاب‌هاي فارسي در سه سال نخست به محدودشدن دامنه‌ جمله‌بندي منجر شده و لازم است، به‌ويژه با رويكرد كاربردي‌ترشدن، تقويت شود. تعداد و تنوع تمرين‌هاي به‌كاررفته در كتاب‌هاي فارسي نيز كمتر از فرانسوي است. در جدول پيوست اين پژوهش، گستردگي موضوع‌ها و مقوله‌هاي دستوري و تنوع تمرين‌هاي هر يك از كتاب‌هاي مورد مطالعه با وضوح بيشتر نشان داده شده است.