توانايي پودر سنگ فسفات برخي معادن ايران براي حذف فسفات از محلول‌هاي آبي

پودر سنگ فسفات ممكن است توانايي جذب فسفر محلول را داشته باشد زيرا ذرات آن ريز هستند. رفتار جذب - واجذب و سينتيك جذب فسفر (P) روي چهار نمونه پودر سنگ فسفات، از اسفوردي، چادرملو و ياسوج، بررسي شد. هم‌دماي جذب با در تماس قرار دادن يك گرم پودر سنگ فسفات با 20 ميلي‌ليتر كلريد كلسيم 0.01 مولار حاوي غلظت‌هاي 10، 50، 100، 200، 400، 600، 800، و 1000 ميلي‌گرم فسفر در ليتر از منبع پتاسيم هيدروژن فسفات در دو تكرار ارزيابي شد. آزادسازي فسفر از نمونه‌هاي تيمار شده با غلظت‌هاي مختلف فسفر با 20 ميلي‌ليتر محلول 0.01 مولار كلريد كلسيم انجام شد. سينتيك جذب فسفر بر نمونه‌ها با دو غلظت اوليه 50 و 100 ميلي‌گرم در ليتر و زمان 1، 2، 4، 8، 16، 24، و 48 ساعت در دو تكرار بررسي شد. نتايج نشان داد كه كمترين مقدار جذب فسفر بر نمونه‌هاي مورد مطالعه در حدود 150 و بيشترين مقدار آن 12000 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بود. بيشترين درصد واجذب فسفر در حدود 15 درصد از فسفر جذب شده بود و با افزايش مقدار جذب فسفر درصد فسفر واجذب شده به حدود 2 تا 3 درصد كاهش يافت. داده‌هاي جذب فسفر بر نمونه‌ها به‌خوبي با معادلات فروندليچ و لانگموير قابل برازش بودند. سينتيك جذب فسفر يك واكنش سريع اوليه را نشان داد، كه به سرعت فسفر محلول را كاهش داد. نتايج مطالعه حاضر نشان مي‌دهد كه پودر سنگ فسفات مي‌تواند فسفر محلول را كاهش دهد كه بهتر است در مصارف مختلف اين ماده از جمله هنگام افزودن آن به بقاياي آلي و نيز در مطالعه انحلال زيستي پودر سنگ فسفات به آن توجه شود.