ارزيابي تغييرات مكاني برخي عناصر غذايي خاك با استفاده از روش‌هاي زمين‌آماري (مطالعه موردي: شهرستان چادگان، استان اصفهان)

ارزيابي تنوع مكاني و پهنه‌بندي ويژگي‌هاي مختلف خاك پيش‌نياز مهمي براي كشاورزي دقيق است. اين پژوهش با هدف بررسي تغييرات مكاني برخي عناصر غذايي قابل‌استفاده گياه در خاك شامل ماده آلي، فسفر، پتاسيم، آهن، روي، مس و منگنز بر روي 84 نمونه خاك از اراضي مناطق مختلف شهرستان چادگان (استان اصفهان)، انجام شد. همبستگي مكاني هر متغير با نيم‌تغييرنما مشخص و بهترين مدل برازش داده‌شده براي هر متغير تهيه شد. روش‌هاي درون‌يابي با استفاده از روش‌هاي كريجينگ معمولي و روش وزن‌دهي عكس فاصله با توان‌هاي 1 تا 3 انجام شد و ميزان دقت نقشه پراكنش اين متغيرها با معيارهاي آماري ميانگين انحراف خطا و ريشه ميانگين مربعات خطاي استاندارد و ضريب تبيين محاسبه شد. نتايج تجزيه زمين‌آماري نشان داد كه همه متغيرهاي موردبررسي، از همبستگي مكاني متوسطي در سطح منطقه برخوردار هستند كه نشان‌دهنده تأثير عوامل مديريتي مانند كوددهي، شخم، آبياري و ... بر روي اين متغيرها است. بهترين مدل ساختار مكاني براي متغيرهاي ماده آلي، فسفر، پتاسيم و روي مدل نمايي و براي متغيرهاي آهن، مس و منگنز كروي بود. بر اساس نتايج، براي متغيرهاي فسفر، روي و منگنز روش وزن‌دهي عكس فاصله با توان 1 و براي ساير متغيرها روش كريجينگ معمولي  به‌ عنوان بهترين روش‌هاي درون‌يابي شناخته شدند. بر اساس نقشه‌هاي پهنه‌بندي، منطقه از نظر عناصر غذايي پتاسيم، مس و منگنز در حد كفايت بوده و در ساير موارد مصرف كود و مواد آلي براي افزايش حاصلخيزي خاك ضروري است.