نقش ميانجي ارضاي نيازهاي روانشناختي پايه در رابطه بين كيفيت روابط مادرـ فرزند و اعتياد به تلفن همراه در دانشجويان

زمينه و هدف: اعتياد به تلفن همراه به‌ عنوان استفاده بيش‌ از حد و اجباري از تلفن‌هاي همراه تعريف مي‌شود و هميشه با تأثيرات منفي بر رشد عاطفي، اجتماعي و رفتاري فرد همراه است. هدف از اين پژوهش تعيين و بررسي نقش ميانجي ارضاي نيازهاي روانشناختي پايه در رابطه بين كيفيت روابط مادرـ فرزند و اعتياد به تلفن همراه  در دانشجويان بود.روش بررسي: اين يك مطالعه توصيفي از نوع همبستگي مي‌باشد كه در سال 1401 انجام شد. جامعه آماري پژوهش شامل، كليه دانشجويان دانشگاه ياسوج در سال تحصيلي 1401ـ1400 بودند كه از تلفن همراه استفاده مي كردند. براي حجم نمونه بر اساس نظر كلاين براي هر مسير 15 نفر در نظر گرفته شد. در نهايت حجم نمونه 335 نفر برآورد گرديد. هم‌زماني همه گيري ويروس كرونا با اجراي پرسشنامه موجب شد كه نمونه‌گيري به روش هدفمند و از طريق شبكه‌هاي مجازي(گروه واتساپ) انجام گيرد. با اشتراك گذاشتن پرسشنامه ها در گروه‌هاي واتساپي كلاس هاي دانشجويان دانشگاه، تعداد 303 پرسشنامه جمع آوري گرديد. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از آزمون‌هاي آماري مانند ضريب همبستگي پيرسون، رگرسيون و مدلسازي معادلات ساختاري با روش حداقل مربعات جزئي تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: نتايج نشان داد، ضريب رگرسيوني استاندارد شده كيفيت روابط مادرـ فرزند و اعتياد به تلفن همراه برابر 0.25ـ، ضــريب رگرســيوني كيفيت روابط مادرـفرزند و ارضاي نيازهاي روانشناختي پايه برابر 0.46 و هم‌چنين ضريب رگرسيوني تأثير ارضاي نيازهاي روانشناختي پايه بر اعتياد به تلفن همراه برابر 0.28ـ مي باشد. به علاوه  17 درصد از واريانس اعتياد به تلفن همراه به وسيله كيفيت روابط مادرـ فرزند و 21 درصد به‌ وسيله كيفيت روابط مادرـ فرزند و ارضاي نيازهاي روان‌شناختي پايه تبيين مي شود. اثر غيرمستقيم كيفيت روابط مادرـ فرزند بر اعتياد به تلفن همراه از طريق ارضاي نيازهاي روانشناختي پايه 0.13 مي باشد.نتيجه گيري: مطالعه حاضر به درك ما از مكانيسم احتمالي رابطه بين روابط مادر ـ فرزند و گرايش به اعتياد به تلفن همراه كمك مي‌كند. تحليل ميانجي‌گري نشان مي‌دهد كه ارضاي نيازهاي روانشناختي ممكن است يك عامل توضيحي براي اين كه چرا روابط منفي مادرـ فرزند مي‌تواند باعث گرايش به اعتياد به تلفن همراه در نوجوانان شود،  از اين رو، ارضاي نيازهاي روان‌شناختي پايه در رابطه بين روابط والدـفرزند و اعتياد به تلفن همراه نقش واسطه‌اي ايفا مي كند.