استقلال در مسئوليت حقوقي (غيركيفري): مطالعه تطبيقي قاعده «وزر» در فقه اماميه و «مسئوليت مستقل» در حقوق بين‌‌الملل

استقلال در مسئوليت، امري است كه مقتضاي عقل و عدل دانسته مي‌‌شود و به اين جهت است كه در نظام‌‌هاي حقوقي مختلف، تحت عناوين گونه گون، ظهور و بروز يافته و بر آن تصريح شده است. البته وجود آن به منزله يكساني حدود و ثغور نيست. استقلال در مسئوليت، متضمن آن است كه هر شخص، مسئول عملي دانسته مي‌‌شود كه مرتكب آن شده است و ديگري را نمي‌‌توان بابت آن عمل، مسئول دانست. در نبود مسئوليت بين‌‌المللي كيفري براي دولت، مسئوليت بين‌‌المللي حقوقي مستقل، اقتضائات خاص خود را مي‌‌طلبد و مطالعه آن در عرصه مسئوليت بين‌‌المللي حقوقي (در مقابل مسئوليت بين‌‌المللي كيفري اشخاص)، بايسته است. پژوهش پيش رو از رهگذر مطالعه تطبيقي قاعده وزر در فقه اماميه و گزاره مسئوليت مستقل در آورده‌‌هاي كميسيون حقوق بين‌‌الملل سازمان ملل متحد، به عنوان نهاد علمي تدوين و توسعه تدريجي حقوق بين‌‌الملل، افزون بر به زير ذره‌بين نهادن گزاره ياد شده، موجب مي‌‌شود تا آموزه‌‌ها و انگاره‌‌هاي حقوق اسلامي، نقش به مراتب بيشتري در مسير توسعه حقوق بين‌‌الملل ايفا كنند. چه اين كه، اين گونه نه تنها به غناي حقوق بين‌‌الملل كمك مي‌‌كند، كارآمدتر شدن نظام حقوقي بين‌‌المللي را در پي خواهد داشت. امري كه اشاعه هر چه بيشتر اسلام، حفظ و افزايش منافع كشورهاي اسلامي از جمله و به ويژه جمهوري اسلامي ايران را مي‌‌تواند به دنبال داشته باشد.