رابطه بين جهش ارزي و جانشيني پول در اقتصاد ايران

هرگاه پول داخلي‌ يك‌ كشور، نتواند به‌ وظايف‌ خود عمل‌ كند، پول خارجي‌ جانشين‌ آن مي‌شود. جانشيني‌ پول، پديده‌اي رايج‌ در ميان كشورهاي‌ درحال توسعه‌ است‌ كه‌ تحت تأثير جنبه‌هاي مختلف اقتصادي و سياسي قرار دارد. يكي از مهم‌ترين جنبه‌هاي اقتصادي مؤثر، جهش‌هاي ارزي است. هدف اصلي‌ اين‌ مقاله‌ بررسي رابطه جهش ارزي و جانشيني پول در ايران است‌. در اين‌ مقاله‌، ابتدا از روش كمين‌ و اريكسون (٢٠٠٣) حجم‌ پول خارجـي‌ در گردش و ميزان جانشيني پول در اقتصاد ايران با استفاده از داده‌هاي ساليانه 1400-1338 برآورد مي‌شود. سپس‌ از روش خود توضيح برداري بيزين براي‌ بررسي‌ اثر جهش ارزي بر جانشيني پول استفاده مي‌شود. طبق نتايج به‌دست آمده، همواره جهش‌هاي ارزي و تورم باعث افزايش جانشيني پول در اقتصاد ايران مي‌شود. از طرفي رشد اقتصادي داراي اثر منفي بر جانشيني پول بوده است. همچنين خنثي شدن اثر شوك‌هاي مربوط به جهش‌هاي ارزي، رشد اقتصادي و تورم بالاي 5 سال بوده و لازم است تا سياستگذاران اقتصادي براي مديريت جانشيني پول، اين مهم را در نظرگيرند.