اثر پيش‌تيمار سديم نيتروپروسايد بر روي بهبود صفات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي بذور سويا (Glycine max (L.) Merrill) رقم ويليامز تحت تأثير پيري تسريع‌شده

به منظور بررسي اثر پيش‌تيمار سديم نيتروپروسايد در بهبود صفات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي بذور سويا رقم ويليامز تحت تأثير پيري تسريع شده آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در دانشگاه محقق اردبيلي در سال 1401 انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل پيري تسريع شده در سه سطح (صفر، 24 و 48 ساعت) و سديم نيتروپروسايد در سه سطح (شاهد، 100 و 200 پي‌پي‌ام) بود. نتايج نشان داد كه فرسودگي شاخص‌هاي رشد شامل درصد جوانه‌زني، ضريب آلومتري، طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه و طول گياهچه، وزن تر ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه، شاخص طولي و وزني بنيه بذر را كاهش داد، ولي پيش تيمار بذر با سطوح مختلف سديم نيتروپروسايد به‌ويژه سطح 200 پي‌پي‌ام اين صفات را بهبود بخشيد. پيش‎تيمار با سديم نيتروپرسايد مقدار مالون دي‌آلدئيد را كاهش داد، به‌طوري كه‌ بـيش‌تـرين مقدار مالون دي‌آلدئيد (36/10 ميكرومول بر گرم) در تيمار شاهد ديده شد. فعاليت آنزيم گلوتاتيون ردوكتاز با پيش‎تيمار سديم نيتروپرسايد 200 پي‌پي‌ا‌م 25 درصد افزايش نشان داد. ميزان فعاليت آنزيم ليپاز و محتواي پروتئين با پيش‌تيمار سديم نيتروپرسايد 200 پي‌پي‌ا‌م و بدون فرسودگي به ترتيب در حدود 63 و 66 درصد افزايش داشت. نتايج نشان داد تيمار بذر با سديم نيتروپروسايد 200 پي‌پي‌ام مؤثرترين روش براي بهبود شاخص‌هاي رشد بذر سويا محسوب مي‌شود و با تحريك آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني و خنثي‌سازي راديكال‌هاي آزاد مي‌تواند اثرات مضر فرسودگي بر برخي صفات در گياهچه سويا را كاهش داده و رشد گياهچه را بهبود بخشد.