بررسي فني سكه‌هاي به‌دست‌آمده از شهر تاريخي اوجان

شهر تاريخي اوجان يكي از شهرهاي مهم دورۀ تاريخي و ايلخاني در شمال‌غرب ايران و در آذربايجان‌شرقي قرار دارد. از بررسي و كاوش شهر تاريخي اوجان توسط هيأت باستان‌شناسي دانشگاه تهران تعدادي سكه يافت و يا اهداء شده است كه در اين پژوهش، 14 عدد سكه را كه تا حد امكان پاك‌سازي و مطالعه شده و درنهايت كتيبه‌ها و نقوش آن‌ها مورد بررسي و خوانش قرار گرفته در اين پژوهش ارائه شده است. هدف اين پژوهش خوانش و مكان‌يابي محل ضرب سكه‌هاست. دو پرسش اساسي اين پژوهش: 1- شناسايي آلياژ سكه‌ها (؟)، 2- آگاهي از نوشته‌ها و كتيبۀ سكه‌هاست(؟). ضمن معرفي سكه‌ها به ويژگي‌هاي آن‌ها پرداخته شده است. همۀ اين سكه‌ها به‌جز يك مورد، به سبك سكه‌هاي «ابوسعيد» آخرين ايلخان قدرتمند مغول كه در شهر اوجان زاده شده، ضرب شده‌اند. براساس تجزيۀ عنصري انجام‌شده بيشتر سكه‌ها از مس ساخته شده‌اند. دو نمونه از سكه‌ها از آلياژ مفرغ (مس - قلع) و يك سكه از آلياژ برنج (مس - روي) ساخته شده است. در تركيب آلياژي تمامي سكه‌ها سرب گزارش شده است. چون شهر اوجان پايتخت تابستاني ايلخانان مغول بوده، تقريباً همۀ سكه‌ها ضرب ضربخانۀ تبريز هستند. اين موضوع شايد به‌دليل اهميت تجاري و اقتصادي تبريز در دورۀ ايلخانان است و سكه‌اي كه در شهر اوجان ضرب شده باشد تاكنون از اين محوطه يافت نشده است.