ارزيابي هموزيگوسيتي آلل هاي جنسي و بررسي ارتباط آن با صفات تعداد آلل هاي جنسي، توليد عسل و جمعيت بالغين در كلني هاي زنبورعسل (Apis mellifera meda) استان هاي آذربايجان شرقي و اردبيل

به منظور ارزيابي هموزيگوسيتي آلل‌هاي جنسي و بررسي روابط آن با تعداد آلل‌هاي جنسي، توليد عسل و جمعيت بالغين، تعداد 320 كلني‌هاي زنبورعسل از استان‌هاي آذربايجان شرقي و اردبيل انتخاب و مورد اندازه‌گيري قرار گرفتند. اندازه‌گيري‌ها براساس دستورالعمل Ruttner و Page انجام گرفت. نتايج مطالعه حاضر، نشان داد كه ميانگين درصد هموزيگوسيتي و تعداد آلل‌هاي جنسي در كل توده زنبورعسل مورد مطالعه به ترتيب 12.86 درصد و 45/ 8 عدد برآورد گرديد كه به تفكيك ميانگين هموزيگوسيتي و تعداد آلل‌هاي جنسي در زنبورستان‌هاي استان آذربايجان‌ شرقي به‌ترتيب برابر 12.8 درصد و 8.48 عدد و براي زنبورستان‌هاي استان اردبيل به‌ترتيب برابر 12.86 درصد و 8.42 عدد به دست آمد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر عوامل استان و زنبورستان روي صفات مورد مطالعه معني‌دار نبود (0.05P ) اما عامل شهرستان روي همه صفات مورد مطالعه به غير از درصد هموزيگوسيتي آلل‌هاي جنسي تاثير منفي و معني‌داري داشت (0.05 P). در مطالعه حاضر، ميانگين توليد عسل در زنبورستان‌هاي استان آذربايجان شرقي 17.32 و در استان اردبيل 17.07 كيلوگرم برآورد شد. نتايج آناليزها نشان داد كه هموزيگوسيتي آلل‌هاي جنسي همبستگي منفي و معني‌داري با صفات مورد مطالعه داشت (0.05 P) كه اين هم همبستگي با صفات تعداد آلل‌هاي جنسي برابر 0.94-، با صفت توليد عسل برابر 0.80- و با صفت جمعيت بالغين برابر 0.79- بر آورد گرديد. به طوري كه براساس نتايج تجزيه رگرسيوني و پارامترهاي مدل برآورد شده، با افزايش يك درصد هموزيگوسيتي آلل‌هاي جنسي، جمعيت كلني 0.17- قاب و ميزان توليد عسل كلني‌ها 0.49-گرم طي يك دوره پرورش زنبورعسل كاهش مي‌يابد.