ارتباط بين متغيرهاي محيطي و پراكنش جويبارماهي كرمانشاه (Sasanidus kermanshahensis) در رودخانه دينورآب با استفاده از مدل تجمعي تعميم يافته (GAM)

اين پژوهش با هدف بررسي ارتباط بين فاكتورهاي محيطي و پراكنش جويبارماهي كرمانشاه (Sasanidus kermanshahensis) در رودخانه دينورآب از حوضه آبريز تيگريس در استان كرمانشاه انجام شد. براي اين منظور، نمونه‌برداري از ماهيان در فروردين ماه 1396 در 7 ايستگاه در مسير رودخانه انجام شد. به‌منظور تعيين فاكتورهاي محيطي مؤثر بر پراكنش جويبارماهي كرمانشاه، ويژگي‌هاي هر ايستگاه شامل ارتفاع، سرعت جريان آب، عرض رودخانه، عمق آب، ويژگي‌هاي اجزاي بستر از جمله درصد سنگ‌هاي بستر و قطر متوسط سنگ‌هاي بستر، بلافاصله پس از نمونه‌گيري ثبت شدند. در اين مطالعه، از مدل تجمعي تعميم يافته (Generalized Additive Model) به‌منظور بررسي اثر پارامترهاي محيطي بر پراكنش جويبار‌ماهي كرمانشاه استفاده شد. بر اساس نتايج از بين متغيرهاي مورد بررسي، تنها ارتفاع از سطح دريا، سرعت جريان، عرض رودخانه و شاخص بستر معني‌دار بودند. بر اساس نتايج، با افزايش شاخص بستر از 4 تا 6، و با افزايش ارتفاع از سطح دريا از 840 تا 1050 متر، فراواني جويبارماهي كرمانشاه كاهش يافت. علاوه بر اين، با افزايش عرض رودخانه از 2 تا 15 متر فراواني ماهيان افزايش يافت. نتايج نشان داد با افزايش سرعت جريان آب از 0.4 تا 0.9 متر بر ثانيه، فراواني جويبارماهي كرمانشاه افزايش يافت، اما پس از آن، با افزايش سرعت جريان تا 2 متر بر ثانيه به شدت از فراواني ماهيان كاسته شد. به‌طور كلي، مناطق پايين دست رودخانه به‌ويژه ايستگاه‌هاي 6 و 7 (به سمت بيستون در شهرستان هرسين) كه داراي بستر با ذرات ريز و سرعت جريان پايين هستند، مي‌توانند زيستگاه مطلوبي براي جويبارماهي كرمانشاه باشند.