استراتژي‌هاي سازگاري كشاورزان با تغيير اقليم و اثرات آن بر توليد خرما در جنوب شرق ايران

فقدان ظرفيت‌‌هاي انطباقي براي تغييرات اقليمي، كشاورزان فقير را از تنوع‌بخشيدن به توليدات كشاورزي بازمي‌‌دارد. استراتژي‌‌هاي سازگاري با تغييرات اقليمي مي‌‌تواند خطر توليد مربوط به شوك‌‌هاي اقليمي پيش‌‌بيني‌نشده را كاهش و امنيت غذايي، درآمد و معيشت كشاورزان را افزايش دهد. اين مقاله به بررسي ظرفيت‌هاي سازگاري كشاورزان خرما براي سازگاري با استراتژي‌هاي تغييرات اقليمي براي كاهش خطر توليد مي‌پردازد. در اين مطالعه 300 نمونه‌خُردمقياس سطح مزرعه از كشاورزان خرما در بخش جنوب‌‌شرق ايران جمع‌آوري شده است. اين نظرسنجي در دوره‌‌هاي بين مرداد و شهريور 1401 انجام شده است. ظرفيت سازگاري كشاورزان خرماكار با طبقه‌بندي كشاورزان به‌عنوان سازگاركننده‌هاي سطح بالا، متوسط و پايين با استراتژي‌هاي سازگاري با تغييرات اقليمي به‌صورت كمّي برآورد شده است. در اين مطالعه، از تابع توليد كاب-داگلاس براي اندازه‌گيري اثرات ظرفيت‌هاي سازگاري كشاورزان بر توليد خرما استفاده شده است. نتايج به‌‌دست‌آمده بيانگر سطح متوسط سازگاري كشاورزان از نظر استراتژي‌‌هاي سازگاري با تغيير اقليم و درجه ظرفيت سازگاري بوده است. كشاورزان با استراتژي‌‌هاي عمليات‌‌ به باغي (خاك‌‌ورزي، گرده‌‌افشاني و مديريت خوشه)، استفاده از كودهاي شيميايي و آلي، كنترل آفات و شيوه‌‌هاي هرس و نگهداري نسبت‌به ساير اقدامات ازجمله كاشت انواع ارقام مقاوم به خشكي و شوري، بهبود شيوه‌‌هاي آبياري و ... سازگاري بالاتري دارند. مقدار توليد محصول، تابعي از نيروي‌‌ كار، اندازه‌زمين كشاورزي، مصرف نهاده‌‌هاي كشاورزي و ظرفيت‌‌هاي متفاوت سازگاري كشاورزان است. اين مطالعه توصيه مي‌‌كند كه كشاورزان بايستي به‌طور قابل‌توجهي خود را با استراتژي‌‌هاي سازگاري با تغييرات اقليمي سازگار كنند. درنتيجه، كشاورزان خرما بايستي خدمات ترويجي بهتري را دريافت و رويه‌كشاورزي فعلي را براي دستيابي به وضعيت سازگاري بالاتر تغيير دهند.