تعاملات حرفه‌اي كنشگران نهادي نظام ترويج كشاورزي در حوزه اشتراك‌ گذاري منابع

توسعه پايدار كشاورزي، پيش از هر چيز به نوآوري در عرصه هاي مختلف فني و غير فني وابسته است. در اين بين، نوآوري كشاورزي محصول يك فرايند تكاملي مشاركتي در شبكه سازي، توسعه همكاري هاي چند رشته اي و اشتراك گذاري منابع ميان طيف گسترده اي از كنشگران نهادي مختلف از بخش هاي دولتي و خصوصي به شمار مي رود. مسئله بسيار مهمي كه اغلب، در تلاش هاي عملي براي توسعه نوآوري ناديده گرفته مي شود. در همين رابطه، هدف اصلي اين پژوهش كاربردي، تعيين سطح روابط ميان كنشگران مختلف تدارك بيننده خدمات ترويجي در اشتراك گذاري منابع مورد نياز به منظور برآوردن گستره وسيعي از تقاضاي كشاورزان را در بر داشت. كليات طرح تحقيق بر مبناي پاردايم آميخته متوالي تدوين شد و نمونه مطلعان كليدي در هر دو فاز پژوهش به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده‌هاي فاز كيفي با استفاده از مصاحبه هاي باز و نيمه ساختارمند، از ميان 28 مطلع كليدي جمع آوري و بر پايه مفروضات بنيادين روش شناسي سامانه هاي نرم تحليل شد. در مقابل، داده هاي فاز كمّي از طريق انجام پيمايش ميداني و با استفاده از يك نسخه پرسشنامه محقق ـ ‌ساخته، از بين 45 كارشناس خبره جمع آوري گرديد. براي تبيين سطح روابط ميان كنشگران ترويجي نيز از تكنيك تحليل شبكه‌هاي اجتماعي استفاده شد. بر اساس يافته هاي فاز كيفي، كنشگران مختلف تدارك بيننده انواع خدمات مرتبط با حوزه هاي كاركردي نظام ترويج كشاورزي در 21 طبقه نهادي دسته بندي شدند. يافته هاي تحليل شبكه اجتماعي نيز نشان داد كه شبكه روابط ميان كنشگران ترويجي در حوزه اشتراك گذاري منابع، از انسجام و وضعيت مطلوبي برخوردار نيست. چنان‌كه كنشگران نهادي، نمي توانند به خوبي از ظرفيت هاي ارزشمند يكديگر در رويه اي هم افزايانه استفاده كنند. افزون بر اين، يافته ها حكايت از آن داشت كه كارگزاري ترويج دولتي، از مركزيت بسيار بالايي در شبكه روابط نهادي برخوردار است كه اين مسئله، مي تواند چالش‌هاي متعددي را به همراه داشته باشد.