تحليل عوامل مؤثر بر استفاده از دوچرخه‌هاي اشتراكي در شهر تهران

پيشينه‌ها و اهداف: سيستم دوچرخه‌هاي اشتراكي ايده‌ نسبتاً جديدي است، اما در مورد محبوبيت، مزايا، و آسيب‌هاي احتمالي پشت آن عموم مردم و به‌خصوص محافل دانشگاهي را نگران كرده است؛ با‌اين‌حال هنوز بين توصيف پديده و ارزيابي كارآمدي آن شكافي هست. بنابراين با فهم درستي از فرايندهاي تصميم‌گيري در اتخاذ و استفاده از سيستم‌هاي دوچرخه‌ اشتراكي، خدمات‌دهندگان مي‌توانند خدمات خود را به شكلي بهينه‌تر برنامه‌ريزي كنند. سيستم پراكنش دوچرخه با برنامه‌ريزي ‌خوب مي‌تواند مكمل زيرساخت‌هاي حمل‌ونقلي موجود باشد. با توجه به رشد سيستم‌هاي اشتراك دوچرخه، مسئولين كشورهاي بزرگ، مانند چين، اتحاديه‌ اروپا، و ايالات متحده، گرايش زيادي به شناسايي عوامل مؤثر بر اين سيستم به‌منظور تشويق افراد به استفاده از آن دارند. از اين‌رو يكي از مهم‌ترين چالش‌ها در اين حوزه عوامل مؤثر بر ميزان رضايتمندي كاربران است، كه شناسايي و درك بهترشان مي‌تواند به بهبود تجربه‌ كاربر و افزايش استفاده از اين سيستم كمك كند. تاكنون تحقيقات بسياري پيرامون مؤلفه‌هاي تأثيرگذار بر پايداري عملكردي سيستم دوچرخه‌هاي اشتراكي صورت گرفته است، ازجمله محققان دريافته‌اند كه عوامل كارايي، منافع اقتصادي، آگاهي زيست محيطي و مشوق‌هاي زيرساختي بر روي تمايل به استفاده از سيستم دوچرخه‌هاي اشتراكي تأثير مي‌گذارند. همچنين در مطالعات ديگري در اين زمينه عواملي چون هنجار‌هاي ذهني، هنجارهاي رفتاري، كيفيت ظاهري، سهولت استفاده، انعطاف‌پذيري، و ايمني را بر تمايل به استفاده از سيستم دوچرخه‌هاي اشتراكي مؤثر دانسته‌اند. اما هنوز اين مهم به‌طور كامل بررسي نشده است. سيستم دوچرخه‌هاي اشتراكي بدون ايستگاه (DBSS) با نام‌هاي تجاري مختلفي ازجمله Mobike، Ofo، Youbike، و ... و اخيراً با نام تجاري بيدود در ايران گسترش يافته‌اند.