لغو تصويب معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي توسط روسيه و پيامدهاي آن

در 3 نوامبر 2023 دولت روسيه طي نامه اي به دبير كل سازمان ملل اعلام كرد كه تصويب خود نسبت به معاهده منع جامع آزمايش هاي هسته اي را لغو مي‌كند. روسيه اين معاهده را در سال 1996 امضا و در سال 2000 تصويب كرده بود. اقدام روسيه با اعتراض برخي كشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي مواجه و تضعيف كننده نظام منع گسترش و خلع سلاح هسته‌اي تلقي شد. . ميزان مشروعيت اقدام روسيه در چارچوب موازين و مقررات بين‌المللي و آثار و پيامدهاي مختلف اين اقدام پرسشي است كه اين مقاله به بررسي و ارزيابي آن پرداخته است. روش  پژوهش مورد استفاده تركيبي از دو تكنيك تحليل حقوقي و روند‌پژوهي است. با اين رويكرد در تجزيه و تحليل ميزان مشروعيت اقدام روسيه، روش كار عبارت از استنباط حكم از طريق استناد به مقررات، عرف و رويه‌هاي ذيربط بوده و شيوه تجزيه و تحليل در بخش ارزيابي پيامدهاي اقدام مورد بحث، دائر بر بهره‌مندي از تكنيك روندپژوهي است. يافته‌هاي كار حاكي از آن است كه از منظر حقوقي منعي براي لغو تصويب معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي به وسيله روسيه وجود نداشته است. با اين وجود، اقدام روسيه ضمن اينكه موجب تغيير وضعيت حقوقي اين كشور در ارتباط با معاهده‌‌ مي‌شود،‌‌ اين اقدام مي‌تواند تبعات منفي بر چشم انداز آتي رژيم عدم اشاعه و خلع سلاح هسته‌اي و امنيت بين‌المللي در پي داشته باشد.