بررسي استعاره‌هاي فضايي يأس و اميد در چهار رمان چهار دهه اخير

ادبيات در هر دوره‌اي نشان‌دهنده و بازتاب شرايط جامعه از پيشرفت و افول، يأس و اميد مردمان بوده است. شادي و غم دو عنصر مهم در زندگي است كه تبلور آن در زبان و ادبيات نيز نمود پيدا كرده است. پژوهش حاضر سعي داشته به بررسي استعاره‌هاي يأس و اميد در نمونه‌هايي از ادبيات چهار دهه اخير و تأثير جامعه بر آن از ميان پرمخاطب‌ترين رمان‌هاي چهار دهه اخير بر اساس چارچوب ليكاف (۱۹۸۰) بپردازد. بدين منظور چهار رمان پرمخاطب، از دهه ۶۰ «نخل‌هاي بي سر»، ۷۰ «روي ماه خدا را ببوس»، ۸۰ «چراغ‌ها را من خاموش مي‌كنم» و رمان دهه ۹۰ «پاييز فصل آخر است» به شيوه توصيفي - تحليلي مورد بررسي قرار گرفت. پيكره پژوهش جملاتي از هر چهار رمان است كه جداگانه بررسي و استعاره‌هاي ‌بالا و پايين كه حاكي از اميد و يأس است استخراج و جداگانه تحليل گرديد. يافته‌ها نشان دادكه در ادبيات هر چهار دهه استعاره‌هاي پايين بيشتر استفاده شده و بيشترين فراواني آن در دهه ۹۰ پديدار گشته و شرايط و فضاي جامعه در فرازوفرود اين استعاره‌ها مؤثر بوده است.