بررسي كيفيت زندگي و عوامل مرتبط با آن در سالمندان مبتلابه ناتواني جسمي-حركتي

مقدمه: ناتواني يكي از پيامدهاي سالمندي مي‌باشد كه ناتواني جسمي-حركتي شايع‌ترين نوع آن در ميان افراد سالمند است. اين نوع از ناتواني مي‌تواند سبب وابستگي به افراد ديگر در انجام فعاليت‌هاي روزمره شود و از اين طريق زمينه ساز كيفيت زندگي كمتر گردد. لذا مطالعه حاضر با هـدف تعييـن عوامـل مؤثر بـر كيفيت زندگي در سـالمندان مبتلا بـه ناتوانـي جسـمي-حركتي مراجعــه كننــده بــه بيمارستان‌هاي تابعه دانشگاه علوم پزشكي بابل در سـال 1399 صورت پذيرفت.روش كار: پژوهـش حاضـر يـك مطالعـه توصيفـي- تحليلـي از نـوع مقطعـي است كه بر روي 200 سالمند مبتلابه ناتواني جسمي- حركتي مراجعه‌كننده به سه مركز آموزشي و درماني منتخب دانشگاه علوم پزشكي بابل (آيت الله روحاني، شهيد بهشتي و شهيد يحيي نژاد) با روش نمونه‌گيري سهميه‌اي (برحسب ابتلا به ناتواني جسمي-حركتي، سن و جنس) از دي تا اسفند سال 1399 انجام شد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها شامل فرم جمعيت شناختي و مقياس مقياس كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني – فرم كوتاه (WHOQOL-BREF) بود. تجزيه تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي تي مستقل، آناليز واريانس و شفه توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 20 در سطح معني داري (0.05 p) انجام شد. يافته‌ها: در اين پژوهش ميانگين سني سالمندان 8.45± 72.25 بود. 58% از سالمندان زن و 42% آنان مرد بودند. ميانگين كيفيت زندگي برابر با 21.23 ±54.50 بود. همچنين مشخص گشت كه ميانگين امتياز در هر يك از ابعاد سلامت جسمي (پايين‌ترين امتياز) و سلامت رواني و سلامت روابط اجتماعي و سلامت محيط‌زيست (بالاترين امتياز) كيفيت زندگي به ترتيب برابر 50.35، 55.68، 58.05 و 62.90 بود. كيفيت زندگي با متغيرهاي سطح تحصيلات (0.001≥p)، وضعيت اشتغال (0.001≥p)، وضعيت سكونت (0.001≥p)، سطح درآمد (0.001≥p)، ابتلا به بيماري زمينه‌اي (0.001≥p) ارتباط معني‌دار آماري داشت.نتيجه گيري: با در نظر گرفتن يافته‌هاي حاصل از اين مطالعه، لزوم توجه به عوامل مرتبط با كيفيت زندگي اين دسته از سالمندان در برنامه ريزي‌هاي آموزشي، حمايتي، درماني، تشخيصي، بازتواني، مشاوره‌اي و ارائه خدمات ويژه به سالمندان با ناتواني‌هاي جسمي-حركتي، امري ضروري به نظر مي‌رسد.