سنجش و تحليل تاب‌آوري خانوارهاي روستايي استان همدان در برابر فقر آب كشاورزي

كم‌آبي به‌عنوان يكي از مهم‌ترين تهديدها براي كشاورزي پايدار در مناطق خشك و نيمه‌خشك جهان به‌سرعت در حال افزايش است. اين امر منجر به مشكلات متعددي مانند فقر و ناامني غذايي در ميان خانوارهاي روستايي شده است؛ بنابراين، ايجاد و بهبود تاب‌آوري، به‌‌عنوان راهي براي كاهش اثرات كمبود آب، براي خانوارهاي روستايي مهم است. بر اين مبنا پژوهش حاضر به بررسي تاب‌آوري خانوارهاي روستايي در مقابل فقر آبي پرداخته است. جامعۀ مورد مطالعه خانوارهاي روستايي شهرستان‌ همدان، كبودرآهنگ و ملاير بوده و براساس فرمول كوكران 334 نفر از خانوارهاي روستايي به‌عنوان نمونۀ آماري به‌صورت تصادفي انتخاب شده است. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامۀ محقق ساخته است. روايي صوري آن توسط استادان تأييد و آلفاي كرونباخ، پايايي تركيبي و اشتراكي همۀ عوامل بزرگ‌تر از 0.7 به‌دست آمده است كه حاكي از پايايي مناسب مدل است. درجهت تجزيه‌وتحليل داده‌هاي گردآوري‌شده از مدل‌سازي معادلات ساختاري به كمك نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد سرمايه‌هاي فيزيكي-زيربنايي و انساني بيشترين تأثير را بر تاب‌آوري خانوارها داشته است؛ بنابراين با سرمايه‌گذاري بلندمدت متناسب با سرمايه‌هاي فيزيكي و زيربنايي و تقويت سرمايۀ انساني به كمك آموزش و بالابردن سطح آگاهي و مشاركت افراد ميزان تاب‌آوري خانوارها بالاتر خواهد رفت.