ارائهٔ مدل استعداديابي ورزشي كودكان و نوجوانان براساس مهارت‌هاي روان-‌‌تني، شناختي، مقابله‌اي و رواني پايه

زمينه و هدف: ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي رواﻧﯽ كودكان و نوجوانان داراي محدوديت جسماني در كشف اﺳﺘﻌﺪاد آن‌ها به‌عنوان ورزﺷﮑﺎراني ﻣﻮفق در آينده بسيار ﻣﻬم اﺳﺖ؛ بنابراين هدف اين پژوهش، ارائهٔ مدل استعداديابي ورزشي كودكان و نوجوانان براساس مهارت‌هاي روان‌-تني، شناختي، مقابله‌اي و رواني پايه در آن‌ها بود.روش‌بررسي: اين پژوهش به‌لحاظ هدف، كاربردي بود و به ‌روش آميخته انجام شد. در بخش كيفي، مصاحبهٔ نيمه‌ساختاريافته با پانزده نفر از خبرگان در حوزهٔ استعداديابي ورزشي صورت گرفت و پس از رسيدن به اشباع نظري و با روش دلفي ۳۷ مفهوم استخراج شد و درنهايت ۲۱ گويه به تأييد رسيد. در مرحلهٔ كمّي، پرسش‌نامهٔ ‌محقق‌ساخته‌ با ۲۱ سؤال (طيف پنج‌ارزشي ليكرت) در حيطهٔ مهارت‌هاي روان‌شناختي (روان-‌تني، شناختي، مقابله‌اي، رواني پايه) پس از تأييد با روايي همگرا و پايايي دروني بين ۲۱۰ نفر از متخصصان استعداديابي ورزشي كودكان و نوجوانان كه كفايت نمونه‌گيري آن‌ها با آزمون KMO و بارتلت بررسي شد، به‌صورت هدفمند توزيع و جمع‌آوري ‌شد. بررسي روايي سازه ازطريق تحليل عاملي تأييدي انجام شد. براي تجزيه‌وتحليل داده‌‌ها از روش مدل‌سازي معادلات ساختاري و نرم‌‌افزارهاي PLS Smart نسخهٔ ۳ و SPSS نسخهٔ ۲۳ در سطح معناداري (۰٫۰۵=α) استفاده شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد، روايي همگرا (۰٫۷۱۴=AVE) و پايايي دروني (۰٫۹۰۹=CR) پرسش‌نامه به تأييد رسيد. برپايهٔ تحليل عاملي تأييدي مشخص شد، سازه‌هاي مهارت‌هاي روان‌شناختي در چهار عامل اصلي دسته‌بندي شدند و بر اين اساس مهارت‌هاي رواني پايه (۰٫۰۲۷=p، ۰٫۷۸۷=β)، مهارت‌هاي روان-تني (۰٫۰۴۲=p، ۰٫۷۳۴=β)، مهارت‌هاي شناختي (۰٫۰۳۹=p، ۰٫۶۶۹=β) و مهارت‌هاي مقابله‌اي (۰٫۰۴۸=p، ۰٫۶۴۱=β)، به‌عنوان شاخص‌هاي روان‌شناختي در استعداديابي ورزشي كودكان و نوجوانان داراي محدوديت جسماني تبيين شدند. باتوجه به مقادير ۰٫۸۷=AGFI، ۰٫۹۴=GFI، ۰٫۹۷= CFIو ۰٫۰۴۹=RMSEA، مدل از برازش خوبي برخوردار بود. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان از شاخص‌هاي روان‌شناختي در استعداديابي ورزشي كودكان و نوجوانان داراي محدوديت جسماني به‌عنوان معياري تشخيصي استفاده كرد.