بررسي اثربخشي برنامهٔ بازي‌درماني آدلري بر مشكلات خواب كودكان مبتلا به سرطان

زمينه و هدف: در بازي‌درماني مبتني‌بر رويكرد آدلر به كودك كمك مي‌شود تا ديدگاهش را راجع به خود و ديگران و جهان بيان كند و درنهايت نگرش‌هاي خود-شكن را با عقايد و باورهاي خود-تقويت‌كننده جايگزين سازد. هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي برنامهٔ بازي‌درماني آدلري بر مشكلات خواب كودكان مبتلا به سرطان بود. روش‌بررسي: مطالعهٔ حاضر به‌روش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه انجام شد. جامعهٔ آماري پژوهش را تمامي كودكان مبتلا به سرطان سنين ۸تا۱۲ سال در سال ۱۴۰۰ تشكيل دادند كه به‌مدت شش ماه تا يك سال در مؤسسهٔ خيريهٔ حمايت از كودكان سرطاني محمد رسول‌الله يزد خدمات دريافت ‌كردند. از اين جامعه سي كودك داوطلب واجد شرايط به‌روش نمونه‌گيري دردسترس وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفي در گروه آزمايش (پانزده نفر) و گروه گواه (پانزده نفر) قرار گرفتند. برنامهٔ تدوين‌شدهٔ بازي‌درماني آدلري به‌مدت هيجده جلسه به‌عنوان برنامهٔ مداخله براي گروه آزمايش اجرا شد؛ درحالي‌كه گروه گواه چنين مداخله‌اي را دريافت نكرد. هر دو گروه با شاخص كيفيت خواب پيترزبورگ (بويس و همكاران، ۱۹۸۹) در پيش‌آزمون و پس‌آزمون ارزيابي شدند. تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس در سطح معناداري ۰٫۰۵ ازطريق نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۱ صورت گرفت.   يافته‌ها: نتايج نشان داد، پس از حذف اثر پيش‌آزمون، بين نمرات پس‌آزمون گروه آزمايش و گروه گواه در نمرهٔ كلي كيفيت خواب (۰٫۰۰۱ p) و حيطه‌هاي آن شامل تأخير در به‌خواب رفتن (۰٫۰۴۰=p)، طول مدت خواب مفيد (۰٫۰۲۸=p)، كفايت خواب (۰٫۰۰۸=p)، اختلال‌هاي خواب (۰٫۰۰۱=p) و عملكرد صبحگاهي (۰٫۰۱۰=p) بود تفاوت معنادار وجود داشت؛ اما برنامهٔ مداخله تأثير معناداري بر ميزان مصرف داروي خواب‌آور نداشت (۰٫۱۹۰=p). نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، بازي‌درماني آدلري بر كاهش مشكلات خواب كودكان مبتلا به سرطان تأثير دارد؛ بنابراين استفاده از برنامهٔ مداخلهٔ مذكور به متخصصان در اين زمينه توصيه مي‌شود.