بررسي اثربخشي طرح‌واره‌درمانگري بر تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي پرستاران بخش مراقبت‌هاي ويژه

زمينه و هدف: پرستاران بخش مراقبت ويژه به‌عنوان يكي از حلقه‌هاي مهم زنجيرهٔ مراقبت،درمعرض ميزان بيشتري از وقايع تنش‌آور قرار دارند كه مي‌تواند بر كيفيت مراقبت تأثير بسزايي داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي طرح‌واره‌درمانگري بر تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي پرستاران بخش مراقبت‌هاي ويژه انجام شد. روش‌بررسي: روش پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پيگيري دوماهه بود. جامعۀ آماري را پرستاران شاغل در بخش مراقبت‌هاي ويژهٔ بيمارستان‌هاي شهداي تجريش و شهيد طالقاني شهر تهران در سال ۱۴۰۰ تشكيل دادند. چهل نفر از پرستاران واجد شرايط داوطلب به‌صورت دردسترس براساس ملاك‌هاي ورود به پژوهش و خروج از آن، وارد مطالعه شدند و به‌طور تصادفي در گروه آزمايش و گروه گواه قرار گرفتند. براي گروه آزمايش در يازده جلسهٔ ۷۵تا۹۰دقيقه‌اي مداخلۀ طرح‌واره‌‌درمانگري ارائه شد. هر دو گروه در مراحل پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري، مقياس تاب‌آوري كانر-ديويدسون (كانر و ديويدسون، ۲۰۰۳) و مقياس بهزيستي روان‌شناختي (ريف، ۱۹۸۹) را تكميل كردند. داده‌ها با استفاده از روش تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌ مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار SSPS نسخهٔ ۲۵ تحليل شد. سطح معناداري آزمون‌هاي آماري ۰٫۰۵ بود. يافته‌ها: بين تاب‌آوري (۰٫۰۰۸=p) و بهزيستي روان‌شناختي (۰٫۰۰۱ p) در گروه آزمايش و گروه گواه تفاوت معناداري وجود داشت. تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي از مرحلهٔ پس‌آزمون تا مرحلهٔ پيگيري تفاوت معناداري داشت (۰٫۰۰۱ p). براساس نتايج اثر متقابل مراحل آزمون با گروه، تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي تفاوت معناداري داشتند (۰٫۰۰۱ p). در گروه طرح‌واره‌درمانگري، نمرات تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي در مراحل پس‌آزمون و پيگيري درمقايسه با پيش‌آزمون افزايش معناداري يافت (۰٫۰۵ p). براي هر دو متغير تاب‌آوري (۰٫۹۱۰=p) و بهزيستي روان‌شناختي (۰٫۴۸۸=p) نتايج نشان داد، اثربخشي مداخله در مرحلهٔ پيگيري ماندگار بود. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، طرح‌واره‌درمانگري موجب افزايش تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي پرستاران بخش مراقبت ويژه مي‌شود.