مقايسهٔ اثربخشي بستهٔ بومي طرح‌واره‌درماني با طرح‌واره‌درماني يانگ بر طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و نگرش به خيانت زوج‌هاي متعارض

زمينه و هدف: تمركز چاره‌انديشانه بر طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و كيفيت رابطهٔ زوج‌هاي متعارض براساس رويكردهاي ارتباط انساني مي‌تواند شادي را به جامعه منتقل كند. اين پژوهش با هدف مقايسهٔ اثربخشي طرح‌واره‌درماني بومي با طرح‌واره‌درماني يانگ بر طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و نگرش به خيانت در زوج‌هاي متعارض انجام شد. روش‌بررسي: اين پژوهش به‌‌لحاظ هدف كاربردي و از نظر روش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و ‌پس‌آزمون و پيگيري همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را تمامي زوجين داراي مشكل تعارض تشكيل دادند كه از سال ۱۳۹۶ به مراكز مشاورهٔ شهر اصفهان مراجعه كردند. از اين جامعه، ۴۸ نفر از زوجين واجد شرايط، به‌صورت داوطلبانه وارد مطالعه شدند و سپس به‌طور ‌تصادفي در سه گروه (طرح‌واره‌‌درماني بومي، طرح‌واره‌درماني يانگ، گواه) قرار گرفتند. افراد هر سه گروه، در سه مرحلهٔ پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري توسط مقياس طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه (يانگ، ۲۰۰۵) و مقياس نگرش به خيانت (‌واتلي، ۲۰۰۸) ارزيابي شدند. براي گروه آزمايش اول، بستهٔ بومي طرح‌واره‌درماني و براي گروه آزمايش دوم، طرح‌واره‌درماني يانگ در چهارده جلسهٔ نوددقيقه‌اي اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ با حداقل مقدار احتمال ۰٫۰۵ تحليل شد.  يافته‌ها: تفاوت معناداري بين اثربخشي بستهٔ بومي طرح‌واره‌درماني با طرح‌واره‌درماني يانگ بر كاهش نگرش به خيانت (۰٫۰۲۲=p) و انزواي اجتماعي (۰٫۰۴۸=p) وجود داشت؛ اما بين اثربخشي اين دو درمان بر محروميت هيجاني، طردشدگي، شرم، شكست، وابستگي، گرفتاري، اطاعت، ايثارگري، بازداري هيجاني، معيارهاي سرسختانه، بزرگ‌منشي، خودانضباطي ناكافي، پذيرش‌جويي، منفي‌‌گرايي و تنبيه تفاوت معناداري مشاهده نشد؛ همچنين طرح‌واره‌درماني بومي و طرح‌واره‌درماني يانگ بر كاهش طرح‌واره‌‌هاي بي‌‌اعتمادي و آسيب‌پذيري به ضرر اثربخش نبودند. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، طرح‌واره‌درماني بومي و طرح‌واره‌درماني يانگ منجربه كاهش اغلب طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و نگرش به خيانت در زوج‌هاي متعارض مي‌شوند؛ ولي روش طرحواره‌درماني بومي مؤثرتر از طرحواره‌درماني يانگ است.