سن منارك و عوامل اقتصادي-اجتماعي مربوط به آن: مطالعه‌اي در دختران دانش‌آموز ۱۰تا۱۶سالهٔ شهر تهران

زمينه و هدف: منارك به‌عنوان بارزه‌اي رشدي، مهم‌ترين مشخصهٔ بلوغ دختران نوجوان به‌شمار مي‌رود كه با تغييرات رواني و اجتماعي همراه است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسي سن منارك و ارتباط آن با وضعيت اقتصادي-اجتماعي در بين دختران دانش‌آموز ۱۰تا۱۶ساله در تهران انجام شد.روش‌بررسي: پژوهش حاضر، مقطعي و از نوع توصيفي‌همبستگي بود. جامعهٔ آماري را تمامي دانش‌آموزان ۱۰تا۱۶سالهٔ شهر تهران در سال تحصيلي ۹۹-۱۳۹۸ تشكيل دادند. از بين آن‌ها ۲۳۰۲ نفر به‌عنوان نمونه از مناطق آموزش‌و‌پرورش به‌صورت خوشه‌اي تصادفي انتخاب شدند و ۲۱۵۲ دانش‌آموز به پرسش‌نامه‌ها به‌طور كامل پاسخ دادند. اطلاعات پژوهش حاضر توسط پرسش‌نامهٔ محقق‌ساخته شامل اطلاعات فردي، وضعيت اقتصادي-اجتماعي (تحصيلات والدين، ميزان درآمد، سطح اقتصادي-اجتماعي خانواده)، سوابق ورزشي، وضعيت منارك و سن رخ‌دادن آن، به‌منظور بررسي ارتباط بين سن منارك با وضعيت اقتصادي-اجتماعي جمع‌آوري شد. تحليل داده‌ها با استفاده از ضريب همبستگي اسپيرمن، تحليل رگرسيون خطي ساده و تحليل رگرسيون خطي چندگانه در سطح معناداري كمتر از ۰٫۰۵ ازطريق نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ انجام گرفت.يافته‌ها: از بين ۲۱۵۲ دختر واجد شرايط ۱۴۴۶ نفر (۶۷٫۲درصد) به منارك رسيده بودند. ميانگين سن منارك ۱٫۰۷±۱۲٫۰۹ سال بود. براساس نتايج ضريب همبستگي، سطح تحصيلات مادر (۰٫۰۴۱=p) و سطح تحصيلات پدر (۰٫۰۴۳=p) رابطهٔ معناداري با سن منارك دختران داشتند. مدل رگرسيون چندگانه از بين متغيرهايي كه با سن منارك ارتباط داشتند، تنها متغير سطح تحصيلات پدر را به‌عنوان مهم‌ترين متغير پيش‌بين معرفي كرد كه داراي بيشترين همبستگي با سن منارك بود. براساس نتايج ضريب بتاي استاندارد، بين هر دو متغير سن منارك و سطح تحصيلات پدر ارتباط منفي و معنادار وجود داشت (۰٫۰۲۵=p، ۰٫۰۶۵-=Beta). نتيجه‌گيري: ميانگين سن منارك در اين پژوهش درمقايسه با مطالعات گذشته در دختران تهراني كاهش داشته است. همچنين سطح تحصيلات والدين به‌خصوص سطح تحصيلات پدر مي‌تواند از نظر مهياكردن شرايط مساعد زندگي در زمان وقوع منارك نقش مهمي ايفا كند.