تعيين اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري بر خودكارآمدي تحصيلي و مؤلفه‌هاي آن در دانش‌آموزان دختر داراي نشانگان وسواس فكري-عملي

زمينه و هدف: اختلال وسواس فكري-عملي بر تمام جنبه‌هاي زندگي اثر مي‌گذارد و اثرات مخربي در طولاني‌مدت بر روابط بين‌فردي، ارتباطات اجتماعي و عملكرد تحصيلي مي‌گذارد؛‌ ازاين‌رو مطالعهٔ حاضر با هدف بررسي اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري بر خودكارآمدي تحصيلي و مؤلفه‌هاي آن در دانش‌آموزان داراي نشانگان وسواس فكري-عملي انجام گرفت.روش‌بررسي: روش ‌پژوهش ‌نيمه‌‌آزمايشي‌ با طرح ‌‌پيش‌آزمون ‌و‌ پس‌آزمون ‌با ‌گروه گواه ‌بود. جامعهٔ پژوهش را تمامي دانش‌آموزان دختر مشغول تحصيل در مدارس دورهٔ دوم متوسطهٔ شهر زاهدان در سال تحصيلي ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تشكيل دادند. از جامعهٔ آماري مذكور، نمونه‌اي به حجم سي نفر با تشخيص اختلال وسواس فكري-عملي به‌روش نمونه‌گيري دردسترس به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به‌طور تصادفي در گروه آزمايش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). سپس افراد گروه آزمايش به‌مدت هشت جلسهٔ شصت‌دقيقه‌اي، آموزش درمان شناختي‌رفتاري را دريافت كردند؛ درحالي‌كه به گروه گواه آموزشي ارائه نشد. براي جمع‌آوري داده‌ها، پرسش‌نامهٔ وسواس فكري‌-عملي مادزلـي (هاجـسون و راچمن، ۱۹۷۷) و پرسش‌نامهٔ خودكارآمدي تحصيلي (جينكز و مورگان، ۱۹۹۹) به‌كار رفت. داده‌ها با روش تحليل كوواريانس چندمتغيره و تك‌متغيره در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۱۶ تحليل شد. سطح معناداري آزمون‌هاي آماري ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.يافته‌ها: ‌نتايج نشان داد، پس از تعديل نمرات پيش‌آزمون، درمان شناختي‌رفتاري بر افزايش خودكارآمدي تحصيلي (۰٫۰۰۱ p) و مؤلفه‌هاي آن شامل استعداد، كوشش و بافت (۰٫۰۰۱ p) در دانش‌آموزان داراي وسواس فكري-عملي تأثير معناداري داشت. ميزان تأثير درمان شناختي-رفتاري بر افزايش مؤلفه‌هاي استعداد ۸۶‌درصد، كوشش ۹۰درصد، بافت ۹۲درصد و خودكارآمدي تحصيلي ۹۲درصد بود.نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش ‌با‌توجه‌ به‌ اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري بر ارتقاي‌ خودكارآمدي تحصيلي و مؤلفه‌هاي آن شامل استعداد، كوشش و بافت، به مراكز مشاوره و مدارس توصيه مي‌شود اين آموزش‌ها را به‌منظور بهبود خودكارآمدي تحصيلي در دانش‌آموزان داراي نشانگان وسواس فكري-عملي به‌كار برند.