بررسي اثربخشي شناخت‌درماني مبتني‌بر كاهش استرس بر نشانگان بدرفتاري دوران كودكي، افسردگي و بهبود درد مزمن زنان شهر ساري

زمينه و هدف: درد مزمن مي‌تواند باعث مشكلات متعدد روان‌شناختي مانند اضطراب، افسردگي و نااميدي شود. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي شناخت‌درماني مبتني‌بر كاهش استرس بر نشانگان بدرفتاري دوران كودكي، افسردگي و بهبود درد مزمن در زنان شهر ساري انجام گرفت.روش‌بررسي: روش پژوهش، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري دوماهه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري پژوهش را تمامي زنان مبتلا به درد مزمن شهر ساري در سال ۱۳۹۸ تشكيل دادند. از بين افراد واجد شرايط داوطلب، بيست نفر از زنان انتخاب شدند و به‌صورت تصادفي در دو گروه ده‌نفري آزمايش و گواه قرار گرفتند. صرفاً گروه آزمايش در هشت جلسهٔ نوددقيقه‌اي و هفته‌اي يك‌بار به‌مدت دو ماه، آموزش شناخت‌درماني را دريافت كرد. به‌منظور گردآوري داده‌ها، سياهۀ نشانگان بدرفتاري روان‌شناختي دوران كودكي (كوتس و مسمن-مور، ۲۰۱۴)، سياههٔ چندوجهي درد مزمن (كرنز و همكاران، ۱۹۹۴) و مقياس خودارزيابي افسردگي (زانگ، ۱۹۶۵) به‌كار رفت. تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها با استفاده از روش تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲ در سطح معناداري ۰٫۰۵ صورت گرفت. يافته‌ها: اثرهاي گروه، زمان و تعامل بين زمان و گروه بر متغيرهاي نشانگان بدرفتاري دوران كودكي، افسردگي و درد مزمن معنادار بود (۰٫۰۰۱ p). در گروه شناخت‌درماني، نمرات متغيرهاي نشانگان بدرفتاري دوران كودكي و افسردگي در مراحل پس‌آزمون و پيگيري درمقايسه با پيش‌آزمون به‌طور معناداري كاهش يافت و براي متغير درد مزمن به‌طور معناداري افزايش (بهبود) يافت (۰٫۰۵ p). تفاوت معناداري در نمرات متغيرهاي نشانگان بدرفتاري دوران كودكي و افسردگي بين پس‌آزمون و پيگيري مشاهده نشد و تفاوت معناداري در نمرات متغير درد مزمن بين دو مرحلۀ مذكور وجود داشت (۰٫۰۵ p). براي هر سه متغير، نتايج، تداوم اثربخشي مداخله در مرحلۀ پيگيري را نشان داد. نتيجه‌گيري: شناخت‌درماني مبتني‌بر كاهش استرس بر كاهش نشانگان بدرفتاري دوران كودكي، كاهش افسردگي و بهبود درد مزمن در زنان مبتلا به درد مزمن در شهر ساري مؤثر است.