اثربخشي طرحواره‌درماني بر سبك‌هاي حل مسئله و راهبردهاي تنظيم هيجان بيماران قلبي

زمينه و هدف: سبك‌هاي حل مسئلۀ ناكارآمد و ناتواني در استفاده از راهبردهاي تنظيم هيجان مي‌تواند بر سلامت روان و كيفيت زندگي بيماران قلبي‌عروقي تأثيرگذار باشد؛ ازاين‌رو هدف پژوهش حاضر، تعيين اثربخشي طرحواره‌درماني بر سبك‌هاي حل مسئله و راهبردهاي تنظيم هيجان بيماران قلبي شهر تهران بود.روش‌بررسي: روش پژوهش از نوع شبه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را تمامي بيماران قلبي مراجعه‌كننده به مركز پزشكي هسته‌اي در سال ۱۳۹۶ در شهر تهران تشكيل دادند. با استفاده از روش نمونه‌گيري دردسترس، سي نفر از بيماران قلبي واجد شرايط داوطلب انتخاب شدند. سپس، به‌صورت تصادفي در گروه آزمايش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). به‌منظور گردآوري داده‌ها از پرسشنامهٔ حل مسئله (كسيدي و لانگ، ۱۹۹۶) و پرسشنامهٔ تنظيم شناختي هيجان (گارنفسكي و كرايج، ۲۰۰۶) و آموزش طرحواره‌درماني استفاده شد. گروه‌ آزمايش، آموزش طرحواره‌درماني را در ده جلسهٔ نوددقيقه‌اي دريافت كرد؛ اما براي گروه گواه هيچ مداخله‌اي ارائه نشد. براي تحليل داده‌ها از روش تحليل كوواريانس و آزمون تي مستقل ازطريق نرم‌افزار SSPS نسخهٔ ۲۲ استفاده شد. سطح معناداري تمامي آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد، پس از كنترل اثر نمرات پيش‌آزمون، در گروه آزمايش، طرحواره‌درماني بر مؤلفه‌هاي سبك‌هاي حل مسئله شامل مهارگري حل مسئله (۰٫۰۱۴=p)، اعتمادبه‌نفس در حل مسئله (۰٫۰۱۵=p)، سبك گرايش (۰٫۰۰۱ p)، درماندگي در حل مسئله (۰٫۰۰۴=p) و سبك حل مسئلۀ خلاقانه (۰٫۰۰۴=p) تأثير معنادار داشت؛ اما در مؤلفهٔ سبك اجتناب مؤثر نبود (۰٫۰۹۴=p)؛ همچنين در گروه آزمايش، طرحواره‌درماني بر هيچ‌يك از راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان يعني راهبرد‌هاي سازش‌يافته (۰٫۳۴۱=p) و راهبرد‌هاي سازش‌نايافته (۰٫۸۶۷=p) تأثير معنادار نداشت. نتيجه‌گيري: براساس نتايج اين پژوهش، طرحواره‌درماني مداخلهٔ مؤثري بر بهبود سبك‌هاي حل مسئله شامل مهارگري حل مسئله، اعتمادبه‌نفس در حل مسئله، سبك گرايش، درماندگي در حل مسئله و سبك حل مسئلۀ خلاقانه در بيماران قلبي است.