تعيين اثربخشي آموزش مديريت مادران بر كاهش مشكلات رفتاري دانش‌آموزان كم‌توان ذهني

زمينه و هدف: دانش‌آموزان كم‌توان ذهني در محيط مدرسه و خانه، داراي رفتار سازشي كمتري درمقايسه با دانش‌آموزان عادي هستند و مشكلات رفتاري اين دانش‌آموزان از دانش‌آموزان عادي بيشتر است؛ بنابراين هدف پژوهش حاضر، تعيين اثربخشي آموزش مديريت مادران بر كاهش مشكلات رفتاري دانش‌آموزان كم‌توان ذهني بود.روش‌بررسي: پژوهش حاضر به‌روش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه انجام شد. جامعهٔ‌ آماري را مادران دانش‌آموزان كم‌توان ذهني مدارس استثنايي شهر سقز در سال ۹۹-۱۳۹۸ تشكيل دادند. سي نفر از افراد داوطلب واجد شرايط با درنظرگرفتن معيارهاي ورود به پژوهش و خروج از آن، به‌شيوه‌ٔ نمونه‌گيري دردسترس مشخص شدند. افراد داوطلب واجد شرايط با استفاده از انتساب تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه (پانزده نفر در هر گروه) قرار گرفتند. براي جمع‌‌آوري داده‌ها، فرم والدين پرسش‌نامۀ مشكلات رفتاري كودكان (راتر، ۱۹۶۷) استفاده شد. براي گروه آزمايش هشت جلسه آموزش مديريت والدين (مادران) به‌طور گروهي ارائه شد و گروه گواه، مداخله‌اي دريافت نكرد. تجزيه‌وتحليل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۰ صورت گرفت و آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيره براي تحليل داده‌ها به‌كار رفت. مقادير احتمال كمتر از ۰٫۰۵ از نظر آماري معنادار در نظر گرفته شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد، آموزش مديريت مادران بر كاهش مشكلات رفتاري و زيرمقياس‌هاي آن شامل پرخاشگري و بيش‌فعالي، افسردگي و اضطراب، ناسازگاي اجتماعي، رفتارهاي ضداجتماعي و كمبود توجه دانش‌آموزان كم‌توان ذهني مؤثر بود (۰٫۰۰۱ p). ميزان تأثير مداخله بر كاهش مشكلات رفتاري برابر با ۰٫۷۵ و زيرمقياس‌هاي آن شامل پرخاشگري و بيش‌فعالي ۰٫۸۳، افسردگي و اضطراب ۰٫۸۶، ناسازگاري اجتماعي ۰٫۷۴، رفتارهاي ضداجتماعي ۰٫۳۳ و كمبود توجه ۰٫۶۰ بود.نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش نتيجه گرفته مي‌شود كه مشكلات رفتاري دانش‌آموزان كم‌توان ذهني در گروهي از مادران دريافت‌كنندهٔ آموزش مديريت والدين، درمقايسه با گروه بدون آموزش، كاهش مي‌يابد.