مقايسهٔ اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري بر بستر پيام‌رسان آنلاين متني (واتساپ) و درمان شناختي‌رفتاري حضوري بر افسردگي مداوم

زمينه و هدف: به‌دليل شيوع گستردهٔ افسردگي، مقايسۀ روش‌هاي نوين درمان ضروري است. هدف اين پژوهش، مقايسهٔ اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري بر بستر پيام‌رسان آنلاين متني (واتساپ) و درمان شناختي‌رفتاري حضوري، بر افسردگي مداوم بود. روش بررسي: روش اين مطالعه از نوع نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با دو گروه آزمايش و يك گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را تمامي افراد ۱۸تا۵۵سالهٔ مراجعه‌كننده به چهار كلينيك مشاوره و روان‌شناسي در غرب شهر تهران در سال ۱۳۹۸ تشكيل دادند. تعداد سي بيمار مبتلا به افسردگي مداوم كه داوطلب مشاركت در مطالعه بودند، به‌روش دردسترس انتخاب شدند. سپس به‌طور تصادفي در سه گروه ده‌نفره (گروه درمان حضوري، گروه درمان واتساپي، گروه گواه) به‌عنوان نمونه قرار گرفتند. ابزارهاي پژوهش، پرسش‌نامهٔ افسردگي بك-ويرايش دوم (بك و همكاران، ۱۹۹۶) و نسخهٔ باليني مصاحبهٔ باليني ساختاريافته (فرست و همكاران، ۲۰۱۶) بود. در هشت جلسهٔ نوددقيقه‌اي، به‌صورت هفته‌اي يك جلسه مباحث درمان شناختي‌رفتاري مطرح شد كه به‌لحاظ محتوا براي دو گروه به‌صورت يكسان اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌ تحليل كوواريانس، آزمون تعقيبي بونفروني و آزمون‌هاي تحليل واريانس يك‌راهه و كاي‌دو در نرم‌افزار SSPS نسخۀ ۲۲ انجام شد. سطح معناداري آزمون‌ها ۰٫۰۵ درنظر گرفته شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد، هر دو مداخلهٔ درماني يعني درمان شناختي‌رفتاري فردي حضوري و درمان شناختي‌رفتاري واتساپي بر كاهش علائم افسردگي مداوم درمقايسه با گروه گواه تأثير معنادار داشتند (۰٫۰۰۱ p). مقايسهٔ اين دو روش درماني مشخص كرد، تفاوت معناداري بين دو روش مذكور نيست (۰٫۶۹۰=p).نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش، حمايتي تجربي براي اثربخشي روان‌درماني‌هاي شناختي‌رفتاري حضوري و واتساپي در كاهش افسردگي مداوم فراهم مي‌آورد و مي‌توان از اين دو روش به‌عنوان شيوه‌هايي كارآمد براي كاهش علائم افسردگي مداوم استفاده كرد.