بررسي ديدگاه ارسطو درباره عرض ذاتي و تبيين فارابي از آن

عرض ذاتي از مفاهيم مهم و پركاربرد در باب تعريف، برهان، و تبويب (باب‌بندي) علوم است؛ اما اينكه «معيار ذاتي بودن اعراض و فرق آن با عرض غريب چيست؟» از ديرباز تاكنون مورد نزاع است. بررسي ديدگاه ارسطو به‌عنوان دانشمند تأثيرگذار بر فيلسوفان مسلمان و كسي كه نخستين‌بار اصطلاح عرض ذاتي را به‌كار برده و تبييني كه در سنت فلسفه و منطق اسلامي از آن ارائه شده اهميت ويژه‌اي دارد. در اين مقاله دو مسئله بررسي خواهد شد: يكي «ديدگاه ارسطو درباره عرض ذاتي» و ديگري «تبيين فارابي از ديدگاه ارسطو دراين‌باره». ارسطو اصطلاح عرض ذاتي را به‌كار برده، اما هيچ تعريف، معيار و شرطي براي آن بيان نكرده است؛ اما فارابي تبييني از ديدگاه ارسطو درباره عرض ذاتي ارائه كرده است كه براساس آن «عرض ذاتي محمولي است كه موضوع در حد آن اخذ مي‌شود». در اين مقاله مباني تبيين يادشده و چالش‌هايي كه مي‌تواند دربرابر آن مطرح باشد، با روش تحليلي ـ انتقادي مورد بحث قرار گرفته است.