بررسي تأثير كاشت تأخيري برخي ژنوتيپ‌هاي گندم تحت تنش گرماي انتهاي فصل در مغان

هدف از تحقيق مربوطه مطالعه تأثير كاشت تأخيري بر خصوصيات زراعي برخي ارقام اميدبخش گندم در دماي بالاي آخر فصل و انتخاب ارقام متحمل به تنش گرمايي با عملكرد دانه بالا مي‌باشد، بدين منظور آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خردشده در مزرعه‌ تحقيقاتي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي مغان در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي به‌صورت اسپليت پلات با سه تكرار طي سال‌هاي زراعي 1398-1397 اجرا شد. كرت اصلي تاريخ‌هاي كشت (15 آبان‌ماه، يك و 15 آذرماه) و كرت فرعي 16 رقم پيشرفته گندم بود. نتايج مقايسه ميانگين اثر متقابل ژنوتيپ و تاريخ كاشت نشان داد كه در تاريخ كاشت 15 آذر، بيش‌ترين طول بوته و طول پدانكل مربوط به ژنوتيپ شماره G4 و نيز بيش‌ترين طول سنيله، تعداد سنبل‌چه و وزن كاه مربوط به ژنوتيپ شماره G7 بود. بالاترين مقدار تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله، وزن دانه در كل بوته، وزن كل بوته و عملكرد دانه (4666.7 كيلوگرم در هكتار) به ژنوتيپ شماره G8 تعلق داشت. هم‌چنين تحت تنش، عملكرد بالاي دانه همبستگي مثبت معني‌داري با صفات وزن كل بوته و تعداد و وزن دانه در سنبله داشت. بالاترين ضريب همبستگي (0.97) يه صفات وزن كل بوته با وزن دانه در سنبله در تاريخ كاشت 15 آذرماه تعلق داشت. به‌عبارتي ژنوتيپ‌هاي موردمطالعه در تاريخ كشت‌هاي مختلف پاسخ متفاوتي را نشان دادند. ارقام G14 و G8 به‌ترتيب توانستند در تاريخ كاشت‌‌هاي 15 آبان و 15 آذر هم در شرايط نرمال و هم تنش ميانگين بالاي عملكرد دانه را به‌دست آورند.