بررسي راه‌حلِّ داعي بر داعي در تصحيح اجاره بر واجبات با تأكيد بر ديدگاه امام خميني(ره)

تكاليف شرعي از منظر قصد به دو قسم عبادي و توصلي تقسيم مي‌شود و تمايز اين دو از جهت قصد قربت است. فقها به‌طور اصولي اخذ اجرت را از جهت تنافي با قصد قربت در واجبات تعبدي حرام دانسته‌اند. اين تحقيق درصدد آن است راهي براي رفع اين تنافي بيابد. از منظر بزرگاني چون آيت‌الله خوئي(ره) و امام خميني(ره) يكي از راه‌هاي رفع تنافي، مبتني بر داعي بر داعي است؛ بدين معنا كه، اجير ذات تكليف را به داعي قصد قربت و داعي بر اجرت تعميم مي‌دهد. در اين تحقيق با روش توصيفي‌تحليلي و با تأكيد بر ديدگاه امام خميني(ره)، مقولهٔ داعي بر داعي بررسي شده است. به‌رغم اينكه حل شبههٔ تنافي بين قصد قربت در عبادت و قصد اخذ اجرت، از طريقِ «داعي بر داعي» طرف‌داران فراواني دارد و امام خميني نيز بيشترين دفاع را از آن داشته و تلاشِ وافري به‌خرج داده تا شبهات و اشكالات را از آن دفع كند، ولي به نظر مي‌رسد كه اين راه‌حل، ناتمام و غيركارآمد است، زيرا ادله‌اي كه شرط عبادت را وقوع خالصانهٔ آن مي‌داند، از جهت عرفي، داعي طولي غيرالهي را نيز نفي مي‌كند.