نگرشي تحليلي به مضمون «إِنِّي أُوتِيتُ الْقُرْآنَ وَمِثْلَهُ مَعَهُ»

روايات متعددي در كتاب‌هاي شيعه و اهل سنت وجود دارد كه به احاديث نزول «مثل» و «مثلين» قرآن معروف است؛ ازجمله: «إِنِّي أُوتِيتُ الْقُرْآنَ وَمِثْلَهُ مَعَهُ» و «أوتيتُ الْقُرآنَ وَمِثْلَيهِ». محتواي اين روايات، نزول يك يا دوبرابر قرآن به‌همراه نزول خود قرآن از سوي خدا بر پيامبر گرامي (ص) است. با توجه به جايگاه محوري قرآن ميان مسلمانان و اهميت آن در معارف اسلامي، روايات معيت نزول «مثل» و «مثلين» با قرآن، اذهان انديشوران فريقين را براي كشف چيستي آن و چگونگي ارتباط آن با قرآن به خود مشغول داشته است. نتيجۀ تلاش علمي ايشان، تفسير «مثل» به «سنت» بوده است. به اين ديدگاه اشكالاتي وارد است. قراين و شواهد موجود در خود اين روايات و ديگر احاديث نشان مي‌دهد ارادۀ خصوص «وحي بياني و تفسيري» از «مثل» و «مثلين»، نزديك‌تر به حقيقت و بلكه متعين است، نه «سنت» به‌معناي اصطلاحي و عام كه مطالب غيرمرتبط با تفسير قرآن را نيز شامل مي‌شود.